Dün 1 Eylül Dünya Barış Günü’ydü. AKP İktidarı’nın, savaş, çözümsüzlük, kutuplaştırma, nefret politikalarına karşı inatla ve kararlılıkla barış diyenler sokaklardaydı. Ankara’da Ankara Garı önünde ‘barış zinciri’ oluşturmak isteyenler polislerce engellendi.
1 Eylül Dünya Barış Günü kapsamında HDP tarafından sekiz kentte ‘barış zinciri’ etkinlikleri düzenlendi. Ankara Garı önündeki eylem polislerce engellenirken, Van’da ablukaya rağmen bir araya gelenler “Savaşı durduralım” çağrısı yaptı. Engelin yaşandığı bir başka kent olan Diyarbakır’da ise “Öfkeliyiz bir o kadar da, kararlıyız. Barışı sağlayacağız” açıklaması yapıldı. İstanbul’da ise Kadıköy Süreyya Operası’nın önünde ve Kadıköy-Beşiktaş İskelesi’nde barış ve demokrasi için ortak mücadele çağrısı yapıldı.
Halkların Demokratik Partisi (HDP), Dünya Barış Günü olarak kutlanan 1 Eylül’de sekiz kentin meydanlarında ‘barış ve eşitlik’ için bir araya geleceğini duyurmuştu.
Bu kapsamda HDP’nin, saat 10.00’da Ankara Garı önünde oluşturmak istediği “barış zinciri” etkinliğine yurttaşların katılımı polislerce engellendi. HDP Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, engelleme sırasında polisin gözaltına aldığı 65 yaşındaki HDP Parti Meclisi üyesi Aydın Erdoğan’ın sırtına bastığını söyledi.
“Ne kadar engelleseniz de barış ve özgürlüğü yüreğimiz ve beynimizden çıkaramazsınız”
“Barış zinciri”nin İstanbul’daki adresi ise Kadıköy Süreyya Operası’nın önü ile Kadıköy-Beşiktaş İskelesi’ydi. Eylem öncesinde İstanbul Valiliği 1 Eylül Dünya Barış Günü etkinliklerinin yasaklandığını duyurdu. Eylemlerde İstanbul Valiliğinin yasaklama kararı da protesto edildi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) çağrısıyla Kadıköy Süreyya Operası önünde gerçekleşen açıklamada konuşan HDP İstanbul İl Eş Başkanı Erdal Avcı, barış taleplerini dillendirmek için bir araya geldiklerini belirterek, “Bugün barışın tek çare olduğunu söyleme günüdür” dedi. Ardından konuşan HDK Eş Sözcüsü İdil Uğurlu da savaşların gölgesinde her gün en az bir kadının öldürüldüğünü ve kadınların tutuklandığını belirterek, “Kadınların dünyaya barışı, eşitliği getirmesinden, ‘Üçüncü Yolu’ ve yeni yaşamı kurmasından korkuyorlar. Siz korkmaya devam edin. Kadınlar korkulu rüyalarınız olmaya devam edecek ve bizler barışı getireceğiz” diye konuştu.
HDP Milletvekili Feleknas Uca ise yasak kararına tepki göstererek, “Siz ne kadar engelleseniz de barış ve özgürlüğü yüreğimiz ve beynimizden çıkaramazsınız” dedi. “Ne olursa olsun barış bu ülkeye gelecektir” diyen Uca, “Bütün halklara sözümüzdür. Bir gün bu ülkeye barış ve özgürlük gelecek. Bu birlikte mücadele ile olur. Barış için sesimizi yükselteceğiz ve savaşın sesini saraya tıkayacağız” dedi.
Kadıköy-Beşiktaş İskelesi’ndeki ise İstanbul Emek, Barış ve Demokrasi Güçleri biraraya geldi. Burada konuşan HDP Sözcüsü Ebru Günay, “Savaşa karşı barışı savunmaya devam edeceğiz. Tecride karşı özgürlüğü savunmaya devam edeceğiz. Barış tecrit edilemez. Sayın Öcalan üzerindeki tecridin kaldırın” dedi.
İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Osman Küçükosmanoğlu, İstanbul Emek, Barış ve Demokrasi Güçleri adına ortak basın metnini okudu. Ortak metinde, dünyanın değişik bölgelerinde çatışmalar nedeniyle her gün yüzlerce insanın yaşamını yitirdiğine vurgu yapılarak, “Çatışmaların bedelini, savaşları çıkaranlar ve savaşlardan kâr elde edenler değil, yoksullar, ezilenler, emekçiler ödüyor” denildi. Karamsar tabloyu tersine çevirmenin yolunun eşitlik, özgürlük ve barış mücadelesinden geçtiği belirtildi.
“Öfkeliyiz bir o kadar da, kararlıyız. Barışı sağlayacağız”
Diyarbakır’da ise Şeyh Said Meydanı’ndan Urfa Kapı’ya kadar oluşturulmak istenen “barış zinciri” Diyarbakır Valiliği tarafından Covid-19 önlemleri gerekçe gösterilerek engellendi. “Barış zinciri’nin oluşturulmak istendiği alan, polis bariyerleriyle kapatıldı. Uzun süren müzakerelerin ardından, HDP’li milletvekilleri ve kurum temsilcileri Urfa Kapı’ya yakın bir noktada açıklama yaptı.
Açıklamada konuşan DTK Eşbaşkanı Leyla Güven, barış için toplandıklarını ancak polisin ablukası ile karşılaştıklarını söyleyerek, Diyarbakır Valisi’nin yasağına tepki gösterdi. Güven, Ayasofya’nın açılışı ve dün (31 Ağustos) AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Giresun’da yaptığı mitingi örnek vererek, “Biz çok iyi biliyoruz, sizler savaş çığırtkanlığı yapmak için halkın sesini kısmaya çalışıyorsunuz. Öfkeliyiz bir o kadar da, kararlıyız. Barışı sağlayacağız” dedi.
Barış ortamında tüm halkların kazanacağını ifade eden Güven, “Savaşta herkes kaybeder. Bugün bu koşullarda Kürdistan’da bir OHAL görüntüsü var. Peki Kürtler, neden barışta bu kadar ısrar ediyor. Çünkü savaş Kürt halkı açısından, boşaltılan köyler demek, dışkı yedirilen köylüler demek, Cemile’nin cenazesi, Taybet ana demek. Biz savaşı çok iyi biliyoruz gelin savaştan vazgeçin. Kürtleri yüz yıldır yok etmek istiyorsunuz. Kürtler yüz yıldır yok olmadılar” dedi.
Güven, son olarak AKP iktidarının 2002 yılında yine bir kriz süreci yaşanırken iktidara geldiğini hatırlatarak, “Yine bir kriz yaşanıyor. Bu kaos aralığından AKP gidecek. Gideceği için de içeride ve dışarda savaşı derinleştiriyor” diye konuştu.
“Tablo karamsar ancak çaresiz değiliz. Bu gidişatı durdurabiliriz”
İzmir’de Emek ve Demokrasi Güçleri, Alsancak semtinde bulunan Gündoğdu Meydanı’nda basın açıklaması yaptı. Açıklamaya HDP milletvekilleri Sezai Temelli, Nejdet İpekyüz, Pero Dündar, Serpil Kemalbay ve Gülistan Kılıç Koçyiğit’in yanı sıra çok sayıda sivil toplum kuruluşu üyesi katıldı.
Açıklamayı KESK Dönem Sözcüsü Veysel Beyazadam okudu. Gelinen noktada iktidarların dilinin dönüp dolaşıp savaşa geldiğini ifade eden Beyazadam, “Gerek savaşların ve çatışmaların gerekse de pandeminin bedelini, savaşları çıkaranlar, pandemiye yol açan politikaları uygulayanlar değil yoksullar, ezilenler, emekçiler, kadınlar, çocuklar ödüyor. “Tablo karamsar ancak çaresiz değiliz. Bu gidişatı durdurabiliriz” diyerek bir arada yaşamanın zeminini barış, özgürlük ve eşitlik paydası altında ortak mücadelenin oluşturacağını söyledi.
“Dolmabahçe mutabakatına geri dönülmeli”
‘Barış zinciri’ etkinliklerinin bir diğer adresi olan Van’da da aralarında Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı Berdan Öztürk’ün de olduğu kitlenin Newroz Parkı’na gitmesine izin verilmedi. Bunun üzerine HDP Van İl Örgütü binasının bulunduğu caddede ‘barış zinciri’ oluşturuldu. Covid-19 salgını nedeniyle eylemde, aralarına mor şeritler çeken partililer, fiziksel mesafe kuralına uygun bir şekilde açıklama yaptı.
DTK Eşbaşkanı Öztürk, Türkiye’nin barışa sudan daha fazla ihtiyacının olduğunu belirterek, “Savaşın Türkiye’ye getirisi ekonomik kriz, sosyal krizden başka bir şey değil. Hep birlikte Türkiye halkları için barış için sesimizi yükseltmemiz gerekiyor” dedi.
HDP Van Milletvekili Tayip Temel ise bir an önce Dolmabahçe Mutabakatı’na geri dönülmesi gerektiğinin altını çizerek, “Bütün kesimlere çağrımız şudur; bu savaş halini durdurmazsak, Türkiye’de halklar birlikte yaşayamaz hale gelecek. Barış ve demokrasi cephesinde bütün güçleri bir arada ortak mücadeleye, direnişe çağırıyoruz. İktidara bu yolun yol olmadığını, bu yoldan çıkılması gerektiği çağrısında bulunuyoruz” diye konuştu.
“Barışı ablukaya almayın”
Urfa’nın merkez Haliliye ilçesinde bulunan Ali Şelli Parkı’ndan Ahmet Bahçıvan İş Merkezi’ne kadar uzanacak “Barış zinciri” eylemi gerçekleştirmek istendi. Aralarında DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır, TJA aktivistleri, HDP milletvekilleri Ayşe Sürücü, Ömer Öcalan, Nusrettin Maçin, Ömer Faruk Gergerlioğlu ve Dersim Dağ’ın da bulunduğu grup, partinin il binasında toplandı.
Polis kontrolü altına alınan il binasından çıkan kitle, polislerce kalkanlarla çevrildi. Ancak kitle Ali Şelli Parkı’na yürüyerek bir açıklama yaptı.
Polisin engelleme girişimlerine tepki gösteren HDP Urfa Milletvekili Ömer Öcalan “Bugün kalabalık bir kitle barış talebinde bulunuyor. Ancak yolsuzluklara, hırsızlıklara karşı önlem alması gereken polis, gelmiş barış talebinde bulunanlara saldırıyor. Gözaltı işlemi yapmaya çalışıyor. Kalkanlar ve binlerce polis ile bizi ablukaya alıyor. Siz gidin bu kenti soyanları gözaltına alın, onları ablukaya alın. Barışı ablukaya almayın” dedi.
Öcalan’ın açıklamaları devam ettiği sırada polis kitleye müdahale etti.
Müdahalenin ardından konuşan HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu ise “Polis, kalkanları halka saldırarak antidemokratik tavrını ortaya koydu. Biz buraya barışı haykırmaya geldik, ancak karşımızda barış talebine saldıran bir polis gücü ile karşılaştık” diye konuştu.
DBP Eş Genel Başkanı Keskin Bayındır da yıllardır barışı savunduklarını belirterek, polis müdahalesine tepki gösterdi.
Yapılan açıklamanın ardından kitle Atatürk Bulvarı’na doğru yürüyüşe geçti. Ancak polis bir kez daha müdahale etti. Polis müdahalesi sonucu HDP İl Eşbaşkanı Emine Çetiner baygınlık geçirdi. Çetiner, ambulansla hastaneye kaldırılırken, HDP Parti Meclisi Üyesi İzzet Karadağ, il yöneticisi Ahmet İstek, Hilvan İlçe Eşbaşkanı Nergiz Çiğdem Karageçili ve Haliliye İlçe Eşbaşkanı Müslüm Arslan gözaltına alınarak, İl Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldü.
Mezopotamya Ajansı, yürüyüş sırasında ismi öğrenilemeyen bir gencin, polis tarafından telsizle burnuna vurularak darp edilerek, hastaneye kaldırıldığını aktardı.
“Geleceğimize bırakacağımız en yüce değer, insanlığın eşit ve kardeşçe beraber yaşadığı barışın olduğu bir dünyadır”
Adana’da da Emek ve Demokrasi Güçleri’nin Taşköprü’de yapmak istediği “barış zinciri”ne Adana İl Emniyet Müdürlüğü, pandemiyi gerekçe göstererek izin vermedi.
Bunun üzerine kitle Atatürk Parkı’nda açıklama yaptı.
Açıklamaya HDK Eş Sözcüsü Sedat Şenoğlu, DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz, HDP vekilleri Meral Danış Beştaş, Fatma Kurtulan, Tülay Hatimoğulları ve Kemal Peköz ile kentteki siyasi parti ve sivil toplum örgütleri temsilcileri de destek verdi.
İHD Adana Şubesi Başkanı Avukat İlhan Öngör’ün okuduğu açıklamada, “‘Coğrafya kaderdir’ diyenlere inat, bizi sömüren savaşlarınıza, zulmünüze karşı kardeşliğimize, emeğimize, tarihimize, doğamıza, özgürlüğümüze, adalete ve barışa sahip çıkacağız. Çünkü biliyoruz ki; geleceğimize bırakacağımız en yüce değer, insanlığın eşit ve kardeşçe beraber yaşadığı barışın olduğu bir dünyadır” dedi.
“Hepimizin barışın iyileştirici gücüne ihtiyacı var!”
Antalya Emek ve Demokrasi Güçleri de 1 Eylül Dünya Barış Günü vesilesiyle Attalos Meydanı’nda basın açıklaması gerçekleştirdi.
Açıklamaya Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekili Saruhan Oluç, HDP Milletvekilleri Remziye Tosun, Hüseyin Kaçmaz, Kemal Bülbül, HDP Parti Meclisi (PM) Veli Saçılık, CHP Antalya il örgütü katıldı.
Basın metnini okuyan İnsan Hakları Derneği Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. Erdal Gilgil, “Savaş politikalarını durdurmak için barış, eşitlik, özgürlük ve laiklik mücadelesini yükselteceğiz” dedi. Görünen tablonun karamsar olduğunu ancak çaresiz olmadığını dile getiren Gilgil, “Hepimizin barışın iyileştirici gücüne ihtiyacı var!” diye ifade etti.