Koronavirüs salgını nedeniyle işten çıkarma yasağı sürse de çok sayıda işçi Kod 29 ile işten atılıyor. HDP Milletvekili Gülüm, Bakan Selçuk’a “Kod 29 ile keyfi işten çıkarmalardan haberdar mısınız?” diye sordu.
Koronavirüs salgınını nedeniyle getirilen işten çıkarma yasağı sürüyor; ancak bu yasağa getirilen ‘ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller’ istisnasını suiistimal eden patronlar, işçileri keyfi olarak işten atmaya devam ediyor. Patronlar işten çıkardıkları işçiler için Sosyal Güvenlik Kurumu’na 10 gün içinde işten ayrılış bildirgesi vermek zorunda.
İşçilerin hangi gerekçeyle işten çıkarıldıklarının da kod numarasıyla işaretlenmesi gerekiyor. ‘Kod 29’ adıyla bilinen seçenek, işçinin İş Kanunu’nun 25. maddesinde sayılan ‘Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller’ sergilediği gerekçesiyle iş akdinin feshedildiğini gösteriyor.
İşten çıkarma yasağını anlamsız hale getiren bu istisnayla patronlar kıdem ve ihbar tazminatı ödememek için işten çıkış sebebi olarak bu kodu işaretliyor. İŞKUR ise 29 numaralı kod sebebiyle işten çıkarılan işçilere işsizlik maaşı ve kısa çalışma ödeneği vermiyor. İşçiler bu kod ile işten çıkarıldıkları için yeni bir işe çoğu zaman kabul edilmiyor. Kadın işçiler bu durumdan daha da kötü etkileniyor. ‘Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller’ ibaresi kadınların yeni bir iş ararken veya yeni bir işte çalışırken daha fazla mobbinge, tacize, ayrımcılığa ve cinsiyetçi baskılara uğramasına sebep oluyor.
Denetim ve yaptırım yok
HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, konuyu Meclis’e taşıdı. Gülüm, verdiği soru önergesinde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’a şu soruları yöneltti:
■“İşten çıkarma yasağına getirilen ‘Kod 29’ istisnası ile işverenlerin keyfi olarak işten çıkarmalara devam ettiğinden haberdar mısınız?
■ İşten çıkarma yasağı yürürlüğe girdikten sonra kaç işçi ‘Kod 29’ gerekçesiyle işten çıkarıldı?
■ İşten çıkarma gerekçesi ‘ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller’ olmadığı halde ‘Kod 29’ işaretlemesiyle kanuna aykırı davranan işverenler hakkında bir denetim ve yaptırım düzenlemeyi düşünüyor musunuz?
■ ’Kod 29’ ile çıkarılan kadın işçilere karşı ayrımcı davranış ve cinsiyetçi baskılara karşı ne tür önlemler almayı düşünüyorsunuz?”