İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezinin İstanbul Barosu Adli Yardım Bürosuna yapılan başvuruları değerlendirerek hazırladığı rapora göre, kadınların yaptığı başvuruların yüzde 98’inin nedeni ev içi şiddet.
İstanbul Barosu Kadın Hakları Merkezi, 1 Ocak 2019 ile 31 Aralık 2019 tarihleri arasında İstanbul Barosu Adli Yardım Bürosuna yapılan başvuruları değerlendirerek kapsamlı bir rapor hazırladı. 6284 sayılı Yasa kapsamında alınan koruyucu ve önleyici tedbir kararlarını içeren 1253 dosyayı inceleyen merkez, kadınların yüzde 98’inin ev içi şiddet nedeniyle başvurduğuna dikkat çekti.
Evrensel'in haberleştirdiği rapor Beyoğlu Adli Yardım Merkezi, Bakırköy Adli Yardım Merkezi, Gaziosmanpaşa Adli Yardım Merkezi, Kartal Adli Yardım Merkezi ve Ümraniye Adli Yardım Merkezlerinde 6284 sayılı Yasa uyarınca alınan tedbir kararları arasından 1253 dosya inceleyerek düzenlendi.
2019 yılında adli yardım bürolarına toplamda 13 bin 795 başvuru yapıldı. Bu başvuruların 2 bin 842’si 6284 sayılı Kanun kapsamındaki başvurulardan oluşuyor.
İncelenen 1253 dosya neyi gösteriyor?
Aile mahkemeleri, 6284 kapsamında yapılan taleplerin yüzde 97’sini kabul ederken, yüzde 3’ünü reddetti,
- Koruyucu veya önleyici tedbirlerin yüzde 76’sı aynı gün ya da bir sonraki gün verildi,
- Koruyucu tedbir kararlarından sadece yüzde 25’inde uzaklaştırma ve müşterek konutun şiddet mağduruna tahsisine karar verildi,
- Tedbir kararlarının sadece yüzde 23’ü 6 ay süreli verildi, geri kalanı 1-2 ay gibi kısa süreli verildi,
- Kadına yönelik şiddet yoğunlukla ev içinde, yüzde 92 oranında eş tarafından, yüzde 4 eski eş tarafından, yüzde 2 oranında da aile bireyleri tarafından gerçekleşti,
- Mahkemelerce verilen tedbir kararlarının ihlali durumunda ‘zorlama hapsine’ dönük hiçbir karar verilmedi.
Koruyucu ve önleyici tepkiler tam olarak uygulanmıyor
Raporda ortaya konan diğer veriler şöyle:
- Müşterek konuttan uzaklaştırmayla ilgili verilen tedbir kararları kamuoyunda dile getirildiği kadar fazla sayıda değil, incelenen dosyaların sadece yüzde 25’inde uzaklaştırma ve müşterek konutun şiddet mağduruna tahsisi kararı var.
- Verilen tedbir kararlarının yüzde 67’sinde tedbir süresi en fazla 3 ay.
- İncelenen dosyalarda mahkemelerin olayın içeriği ve özgünlüğü ne olursa olsun hep benzer kararlara hükmettiği, yasa açıkça hakime farklı önleyici kararlar verme olanağı sunsa da olaya özgü farklı bir tedbir kararının verilmediği görülüyor. Örneğin, koruyucu tedbir kararlarından olan ailenin oturduğu eve “Aile konutu şerhi” konulması ve ayrı yerleşim yeri belirlenmesine ilişkin koruyucu tedbir kararlarına rastlanmıyor.
- İncelenen 1253 dosya arasında, koruyucu tedbirlerden olan “İşyeri değişikliği ve kimlik bilgilerinin değiştirilmesine” dair sadece 1 tedbir kararı var.
- Şiddeti önlemeye yönelik önemli tedbirlerden olan tedavi tedbiri ise en az verilen tedbirlerden. İncelenen dosyalarda sadece yüzde 2 oranında kalmış.