DİSK’in hazırladığı rapor, işçilerin ezici çoğunluğunun İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanamadığı, kaynakların işverenlere aktarıldığını ortaya koydu.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), COVID-19 salgını dönemindeki İşsizlik Sigortası Fonu’na (İSF) ilişkin bir rapor yayınladı. Rapor, İŞKUR’un Aralık 2020 verileri esas alınarak İşsizlik Sigortası Fonu’nun Covid-19 döneminde nasıl kullanıldığı ortaya çıkardı.
İşçilerin ezici çoğunluğunun yararlanamadığı Fon, salgın döneminde işsizlerin derdine derman olmadı, giderek daha az oranda işçi işsizlik ödeneği almaya başladı.
“COVID-19 Döneminde İşsizlik Sigortası Fonu: İşsize ve İşçiye Derman Olamayan Fon” başlığıyla yayınlanan raporda, İşsizlik Sigortası Fonu’nun nasıl kullanıldığı “İşsizlik Sigortası Fonu salgında da işverenlere çalıştı”, “İşverenler kaşıkla verdi kepçeyle aldı!”, “İşverenlere, işçilere yapılan nakdi ücret desteği ödemelerinin üç katı teşvik ödemesi yapıldı!”, “Fon salgın döneminde işverenlere 18 milyar TL aktardı!”, “İşsizlerin yüzde 94’ü işsizlik sigortasından faydalanamıyor!”, başlıkları altında incelendi.
İşsizlik Sigortası Fonu, işveren destek fonu olarak kullanılıyor
“Covid-19 salgınının en ciddi toplumsal tahribatı işsizlik ve gelir kaybı olmaya devam ediyor” denilen raporda, İSF’nin yaşamsal önemine ve Fon’un salgın döneminde işçi lehine kullanılmadığına, işveren destek fonu olarak kullanıldığına dikkat çekildi.
Rapor, salgın döneminde ücretsiz izne çıkarılan 2,3 milyon işçiye toplam olarak 6,5 milyar TL ödeme yapılırken işverenlere bu miktarın 3 katı tutarında, 18 milyar TL destek ve teşvik ödemesi yapılmasına vurgu yapıyor.
İşsizlerin yüzde 94’ü İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanamıyor
Raporda, yapılan çeşitli düzenlemelerle Fon’un giderlerinin ilgisiz konularla çeşitlendirildiği, bu nedenle işsize ödenen payın azaldığı, işverenlere, teşvik ve destek adı altında amaç dışı bir biçimde Fon’dan kaynak aktarımının devasa boyutlara ulaştığı ve bunun salgın koşullarında da devam ettiği belirtildi. “Oysa İSF’nin işverenlere destek sağlamak gibi bir işlevi yoktur. İşverenlerin İSF’ye ödedikleri primlerin onlara teşvik ödenmesi işsizlik sigortasının temel felsefesine aykırıdır. Çünkü İSF bir işveren destek fonu değildir, işçiye ait bir fondur… Covid-19 döneminde işsizlik sigortası fonu işverenlere destek için değil, işçiler için kullanılsaydı salgın boyunca işçilere yapılan toplam nakdi ücret desteğinin miktarı işçi başına 2.852 TL değil; 5.041 TL daha fazla, 7.893 TL olacaktı” denildi.
Salgın öncesinde Şubat 2020’de 4 milyon 228 bin işsizin 592 bini (yüzde 14) işsizlik ödeneği alırken, salgın dönemini kapsayan Ekim 2020’de 4 milyon 5 bin işsizin 255 bini (yüzde 6’sı) işsizlik ödeneği aldı. Ekim 2020 itibarıyla işsizlik sigortasından yararlanan işsizlerin sayısı yalnızca 255 bin 424 kişidir. Aynı dönemde TÜİK’in açıkladığı dar tanımlı (resmi) işsiz sayısı ise 4 milyon 5 bindir. İşsizlerin yalnızca yüzde 6’sı İSF’den yararlanabilir iken yüzde 94’ü yararlanamıyor.
Raporun tamamı için; http://arastirma.disk.org.tr/wp-content/uploads/2021/01/ISF-Ocak-2021-SON.pdf