HDP 21 Şubat Dünya Anadili Günü’nü ilişkin bir açıklama yaptı. Açıklamada “Çok dilli kamu hizmetleri için; Türkiye’de konuşulan tüm anadillerinde eğitimin anayasal ve yasal güvenceye alınması için verilen mücadelemiz durmayacaktır” dendi.
HDP Merkez Yürütme Kurulu (MYK), 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla “Anadil en temel insan hakkıdır” başlıklı bir yazılı açıklama yayınladı.
Açıklamada “21. Yüzyıl’da halen ‘anadilinde eğitim’ hakkının olmadığı, anadili kullanımının kamu yetkilileri ve resmi kurumlar tarafından yasaklar ve engellerle karşılandığı bir ülkede yaşıyoruz. Bu durum insan hakları açısından bir utanç konusudur. ‘Tekçi’ iktidar ve devlet anlayışı, ‘tek dilci’ bir uygulamanın da sürdürücüsü haline gelmiştir. Son dönemlerde tam anlamıyla bir dilkırım ve kültürkırım süreci yaşanıyor” ifadeleri yer aldı.
HDP MYK’sının açıklamasının tam metni şöyle:
21 Şubat, Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından ‘Dünya Anadili Günü’ olarak kabul edilmiştir. Anadili kullanımı ve anadilinde eğitim hakkı birçok uluslararası sözleşme ve anlaşmayla güvence altına alınmıştır.
Bu vesileyle ülke, bölge ve dünya halklarının 21 Şubat Dünya Anadili gününü kutluyor, anadiline sahip çıkan herkesi farklı anadillerine saygı göstermeye çağırıyoruz.
Bizler ne yazık ki 21. Yüzyıl’da halen ‘anadilinde eğitim’ hakkının olmadığı, anadili kullanımının kamu yetkilileri ve resmi kurumlar tarafından yasaklar ve engellerle karşılandığı bir ülkede yaşıyoruz. Bu durum insan hakları açısından bir utanç konusudur. ‘Tekçi’ iktidar ve devlet anlayışı, ‘tek dilci’ bir uygulamanın da sürdürücüsü haline gelmiştir. Son dönemlerde tam anlamıyla bir dilkırım ve kültürkırım süreci yaşanıyor.
– Anadilini kamusal alanda kullanmak adeta suç haline getirilmiştir. Kürt kentlerindeki belediyeler bünyesinde olan çok dilli/lehçeli kurumlar; kadınların mücadeleleriyle elde edilmiş olan, toplumsal cinsiyet eşitliğine uygun bir perspektifle oluşturulan yapılar ve anadilinde eğitim veren kreşler kapatılmıştır. Çok dilli/çok lehçeli tabelalardaki ibareler, kayyumlar tarafından kaldırılmıştır.
– OHAL ve KHK’ler aracılığıyla Kürtçe yayın yapan gazete, TV kanalları, haber ajansları, dergiler, radyolar, yayınevleri ile dernek ve enstitülerin kapılarına kilit vurulmuş, sosyal medya çalışmaları yasaklanmıştır.
Meclis tutanaklarına, kürsüde konuşulan Kürtçe’nin 2018 yılında bile ‘bilinmeyen dil’, ‘anlaşılmayan dil’, ‘x’ dil şeklinde geçmesi aslında yaşananların bir özetidir. Ancak tüm engel ve yasaklara rağmen bu coğrafyanın kadim dillerinin bir tehdit olarak algılanmasına karşı mücadelemiz sürecektir. Çok dilli kamu hizmetleri için; Türkiye’de konuşulan tüm anadillerinde eğitimin anayasal ve yasal güvenceye alınması için verilen mücadelemiz elbette durmayacaktır.
Bir kez daha 21 Şubat Dünya Anadili gününü kutluyor; anadili her insanın en temel hakkıdır, onurudur diyoruz.