Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM) Diyarbakır Milletvekili Sevilay Çelenk, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) sosyal medya uygulaması Instagram’a erişim yasağı getirme kararını Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) taşıdı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi veren Çelenk, yasak kararının ifade ve basın özgürlüğüne yapılan bir saldırı olduğuna dikkat çekti.
“Hangi gerekçeyle kapatıldı?”
TBMM dijital mecralar komisyonu üyesi Sevilay Çelenk, BTK’nin verdiği erişim yasağı kararını eleştirerek, “Instagram’ın erişime kapatılması, ifade özgürlüğü ve bilgiye erişim hakkı bağlamında nasıl değerlendirilmektedir? Bu kararın demokratik hak ve özgürlükler üzerindeki etkileri göz önünde bulundurulmuş mudur? Tarafınızca bu konuda kamuoyu ne zaman bilgilendirecektir?” diye sordu.
“AYM’nin kararı tanınmıyor”
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM), İletişim Başkanlığı’nın basın ve ifade özgürlüğüne müdahale edebilecek yetkilerini iptal ettiği kararını hatırlatan Çelenk, “AYM’nin İletişim Başkanlığı’nın basın ve ifade özgürlüğüne müdahale edebilecek yetkilerini iptal etmesinin, ifade özgürlüğü üzerindeki düzenlemeleri güçlendireceği beklenirken, bu kararla taban tabana zıt olan Instagram’ın yasaklanması kararı hangi gerekçeyle alınmıştır?” dedi.
“Türkiye’de 57 milyon kişi kullanıyor”
We Are Social 2024 raporuna göre Türkiye’de 57 milyon 100 bin kişinin Instragram kullandığını belirten Çelenk, erişim engelinin özellikle küçük işletmeleri ekonomik açıdan zarara sokabileceğini de belirtti. Çelenk, Türkiye’de daha önce Youtube, Twitter, ve Wikipedia’ya yönelik erişim yasaklarını da hatırlattı.
5 Soru
DEM Partili Çelenk’in, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın yanıtlaması istemiyle yönelttiği sorular ise şöyle:
“1- AYM’nin İletişim Başkanlığı’nın basın ve ifade özgürlüğüne müdahale edebilecek yetkilerini iptal etmesinin, ifade özgürlüğü üzerindeki düzenlemeleri güçlendireceği beklenirken, bu kararla taban tabana zıt olan Instagram’ın yasaklanması kararı hangi gerekçeyle alınmıştır?
2- Instagram’ın erişime kapatılması, ifade özgürlüğü ve bilgiye erişim hakkı bağlamında nasıl değerlendirilmektedir? Bu kararın demokratik hak ve özgürlükler üzerindeki etkileri göz önünde bulundurulmuş mudur? Tarafınızca bu konuda kamuoyu ne zaman bilgilendirecektir?
3- We Are Social’ın 2024 raporuna göre Türkiye’de 57 milyon 100 bin kişinin kullandığı Instagram’ın erişime kapatılmasının ardından bu platformu profesyonel amaçlarla kullanan küçük işletmeler ve bireylerin ekonomik açıdan nasıl etkileneceği düşünülmüş müdür? Bu etkileri azaltmak amacıyla hangi önlemler alınmıştır?
4- Daha önce YouTube, Twitter ve Wikipedia gibi platformların erişime kapatılması kullanıcıların bilgiye erişim, ifade özgürlüğü ve ekonomik faaliyetleri üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratmıştır. Bu etkiler göz önünde bulundurulmadan neden ve hangi gerekçeyle yeni bir yasaklama/erişim engeli kararı alınmıştır? Aynı zamanda Instagram’a erişim yasağı kararı alınırken Türkiye’nin uluslararası alanda dijital özgürlükler konusundaki itibarına zarar verme olasılığı değerlendirilmiş midir?
5- Türkiye’de bugüne kadar kaç dijital mecra kamu güvenliği gerekçesiyle yasaklanmış/erişime kapatılmıştır?”