SEÇTİKLERİMİZ – Murat YETKİN, Yetkin Report için yazdı: “Başkan Donald Trump erken sonuçlara bakarak ilk demecinde “Kazanıyoruz ama seçimi çalmaya çalışıyorlar” diyerek çamura yatacağının ilk işaretlerini verdi. Biden ise “Sabredin, yerimizden ayrılmıyoruz, kazanacağız” dedi.”
Demokrat aday Joe Biden anketlerde önde görünüyordu. Ama 3 Kasım günü yaptığımız değerlendirmede 2016 seçimlerinde de Hillary Clinton’un önde göründüğü seçimi kaybettiğini hatırlatmıştık. (ABD’nin gayet karmaşık seçim sisteminde halk oylarıyla önce ikincil seçmenler seçiliyor, onların rengine göre Başkan belirleniyor.) Başkan Donald Trump erken sonuçlara bakarak ilk demecinde “Kazanıyoruz ama seçimi çalmaya çalışıyorlar” diyerek çamura yatacağının ilk işaretlerini verdi. Biden ise “Sabredin, yerimizden ayrılmıyoruz, kazanacağız” dedi. Biden kazanırsa bu pek rahat bir galibiyet olmayacak. Çünkü erken sonuçlar Biden ve Demokratlar için hayal kırıklığı oldu.
Hayal kırıklığının birinci nedeni, Demokratların sandıkları arzu ettikleri kadar hareketlendiremediğinin anlaşılması. 2016 seçimlerinde oy kullanma oranı (250 milyon seçmende) yüzde 55’te kalmıştı. Biden seçmenlerinin sandıklara erkenden giderek sonucu belirlemelerini istemişti. Oysa demokratların hayal ettiği yüzde 65 ve üstü orana ulaşılması zor görünüyor. Kaldı ki Trump, taraftarlarını koronavirüs Covid-19’dan hasta etmek pahasına, yataktan kalkar kalkmaz seçim kampanyalarına devam etti, yani sandığa o daha çok seçmen taşımış olabilir.
Mahkemede bitme ihtimali var
Biden cephesinde erken saatlerden itibaren görülen hayal kırıklığının bir nedeni de ümitli oldukları eyaletlerde aldıkları sonuçlar. Arizona’yı Cumhuriyetçilerden aldılar ama Texas, Florida, Ohio gibi eyaletlerde, en azından erken sonuçlara göre umduklarını bulamıyorlar.
Daha önce Demokratlara oy veren ama 2016’da Cumhuriyetçilere geçen Pennsylvania eyaletinde de Trump önde görünüyor. Ancak bu eyalette oy sayımının mektupla verilen oy sayımı gecikeceği için 6 Kasım’a dek uzayabileceği bildiriliyor. Bu da oy sayım işlerinde ihtilafların ortaya çıkacağı, seçimlerin karakolluk ve sonra da mahkemelik olacağının işaretini veriyor.
Seçim öncesi yapılan değerlendirmelerde, Biden -anketlerin öngördüğü üzere- açık farkla kazanırsa Trump’ın yapacak bir şeyi kalmayacağı, ancak az farkla kazanırsa Trump’ın kolay pes etmeyeceği konuşuluyordu. Oysa Biden henüz az farkla da olsa kazanmayı garantilemiş değil.
Demokratların hayal kırıklığına gelen ilk küresel tepki ise Çin para birimi Yuan’ın değer kaybı oldu. Diğer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de hükümetler ve ekonomiler sonucu bir an önce görüp ona göre tutum almak için sabırsızlanıyor.