Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, BRICS Zirvesi’nin kapanışının ardından Hürriyet gazetesinin dünyadaki gelişmeler, Türkiye-Rusya ilişkileri, Suriye ve Ukrayna’daki savaşların sona erdirilmesi gibi konulara yönelik sorularını yanıtladı.
Hande Fırat imzasıyla yayımlanan söyleşide Lavrov’un değindiği, Türkiye’yle dolaysızca ilişkili konular arasında Moskova’yı en çok Ankara’nın Kiev’in silah tedarikçisi rolünü üstlenmesinin rahatsız ettiği görüldü.
“Türk silahları, Ukrayna’da Rus askerlerini öldürmek için kullanılıyor”
Lavrov, “Rusya’nın siyasi çözüme açık [olduğunu]” ifade ettiği Ukrayna’yla savaş konusunda Moskova’nın “geçici bir ateşkesten değil, çatışmanın temel nedenlerini ortadan kaldırılarak sona erdirilmesinden bahset[tiğini]” vurguladı.
Lavrov’a göre çatışmanın temel nedenleri arasında “NATO’nun doğuya doğru genişlemesi, Rusya’nın hayati güvenlik çıkarlarına yönelik tehditler oluşturulması ve Kiev rejiminin Rusların ve Ukrayna’daki Rusça konuşan [toplulukların] haklarının ihlali” var.
Bu arada Moskova 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya karşı başlattığı geniş çaplı askeri harekata doğrudan doğruya “savaş” demek yerine “özel askeri operasyon” terimini kullanıyor. Rusya operasyonun amacının “Ukrayna’nın silahsızlandırılması” ve “Nazizmin kökünün kazınması” olduğunu iddia ediyor. Savaş teriminin kullanılması Rusya’da kanunla yasaklanmış durumda. Ayrıca Lavrov, nedenleri sayarken çatışmanın arka planındaki en önemli ihtilaflardan Rusya’nın 2014’te Kırım’ı ilhakı ve doğu Ukrayna’nın Donbas bölgesinde Rusça konuşan toplulukların ayrılma talebiyle başlattıkları girişimlere değinmiyor.
“Hasımları[nın] planlarında barış[ın] yer alm[adığını]” dile getiren Lavrov, “Devlet Başkanı Vladimir Putin’in [haziranda] ortaya koyduğu barış inisiyatifine, Ukrayna’nın […] Kursk Bölgesi’ni istila [ederek] ve diğer sınır bölgelerindeki hedeflere hava saldırıları düzenle[yerek]” yanıt verdiğini söyledi.
“Türkiye’nin Ukrayna’ya silah sağlarken ‘arabuluculuk’ yapmak istemesi şaşırtıcı”
Rusya Dışişleri Bakanı, “Washington ve müttefikleri Kiev’e her türlü desteği veri[rken] , […] uzun menzilli füzeleri kullanma olasılığını tartışı[rlarken], […] Moskova ile müzakereleri yasaklayan kararname [yerinde duruken] Türkiye de dahil herhangi bir ülkenin arabuluculuk çabalarının başarıya ulaşması[nın] pek mümkün görünm[ediğini]” söyledi.
Lavrov Ankara’nın “Kiev rejimiyle askeri-teknik alandaki işbirliğini sürdür[mesinden]” hayıflanarak söz etti: “Türk silahları, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından Rus askeri personelini ve sivil vatandaşları öldürmek için kullanılıyor. Türk yönetiminin arabuluculuk hizmetleri sağlamaya hazır olduğuna ilişkin açıklamaları göz önüne alındığında, bu durumun şaşkınlık yaratmaması mümkün değil.”
“Türkiye’nin BRICS’le yakınlaşması memnuniyet verici ama katılım için oybirliği gerekiyor”
Tataristan’ın başkenti Kazan’da toplanan 21. BRICS Zirvesi’ni de değerlendiren Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov “Türkiye’nin BRICS ile yakınlaşmaya gösterdiği ilgiyi memnuniyetle karşılıyoruz.” dedi. Bu ilginin “BM Şartı’na saygıya, açıklığa, pragmatizme ve üçüncü tarafları hedef almamaya dayanan grubun çekiciliğini [doğruladığını]” iddia etti.
Lavrov “Kazan’da düzenlenen zirvede, BRICS’in mevcut katılımcılarının ortak ülkeler birliğine katılım yoluyla konsolide edilmesi yönünde bir tercih yapıldığını]” hatırlattı. “Türkiye’nin BRICS’in daha da geliştirilmesine önemli katkı sağlayacak güçte olduğundan emin” olduğunu söyleyen Rusya Dışişleri Bakanı, “Türkiye’nin birliğe katılımının parametrelerine ilişkin karar, oybirliği temelinde ve tüm BRICS ülkelerinin ve Türkiye’nin egemen tercihine saygı gösterilerek verilecek.” dedi.