AKP’nin yirmi iki yıl boyunca iktidarda kalabilmesinin en önemli nedeni hak hukuk demeden işçi sınıfının kazanımlarını tırpanlayarak sermayenin sömürü olanaklarını arttırması ve sermayenin çıkarları için her türlü politikayı gözünü kırpmadan uygulaması oldu. TÜSİAD ile arasını iyi tutan, onları memnun edecek kanunları çıkaran, yirmi iki yıllık iktidarı boyunca TÜSİAD’a Cumhuriyet tarihi boyunca yaptığı kârın iki katını kazandıran AKP sadece mevcut patronlar kulübüne kazandırmakla yetinmedi, kendi sermayedarlarını da yarattı.
AKP vergiden muaf tutarak, halkın vergilerini buralara aktararak ve elbette ihalelerle kendi sermaye sınıfını yarattı. Tüm bunları TÜSİAD’a aslan payını vermeyi ihmal etmeden, sermaye sınıfının “dengesini” bozmadan yaptı.
Vergi rekortmenleri
Her yıl olduğu gibi bu yıl da gelir vergisi rekortmenleri açıklandı. Yüz kişilik listede 2023 yılında ilk iki sırada Bayraktarlar var. Bayraktarlar, AKP iktidarı döneminde peydah olan sermayedarlardan. Üçüncü sırada Rahmi Koç var. Her yerde olduğu gibi zenginler kulübünde de kadınlar az sayıda. Para erkekleri seviyor.
Gelir vergisi listesine göre en zenginler kulübünde kadınların sayısı düşmüş. 2022 yılı gelir vergisi rekortmenleri listesine sadece dört kadın girebilmiş. Bu sayı 2023 yılında ikiye düşmüş. 2022 yılında listeye giren kadınlar Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi İpek Kıraç, Tara Holding ortağı Ceyda Lale Tara, Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Begümhan Doğan Faralyalı, Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Diane Arcas Göçmez.
2022 yılında listede yer alan dört kadından üçü 2023 yılı şampiyonlar listesinde yer almıyor. Listede ilk sırada yer alan İpek Kıraç yerini korurken bilin bakalım listeye giren yeni şampiyon kim? Ahu Serter.
2023 listesinde “Melek” patron da var
Ahu Serter’i Kadın İşçi okurları ve işçi direnişlerini takip edenler yakından tanır. Kadın işçilerin etkin olduğu Farplas işçi direnişi çalışma koşulları ve ücret düşüklüğü nedeniyle başlamıştı. Bizler Ahu Serter’in adını ilk olarak Farplas işçilerinin direnişi ile duymuştuk. Kadın istihdamını önemseyen, kadınların potansiyeline önem verdiğini söyleyen ve bu ve benzeri “duyarlılıkları” nedeniyle yılın “meleği” seçilen melek patron zenginler listesine Arya Kadın Yatırım Platformu Kurucusu olarak girmiş.
Kadınların mücadelesi yükselince ve kadınlar eviçinden fabrikalara dek haklarını aramaya başlayınca mücadelenin etkisi akademiyi, sendikaları, siyaseti değiştirdiği gibi patronlar kulübünü de etkiliyor. Patronlar bu etkiyi de çıkarları için kullanıyor. Kadınların mücadelelerinin içi boşaltılarak süslü ambalajlarla nasıl suiistimal edildiği sır değil. Ahu Serter de tam bu işi yapıyor. Kadın istihdamı sağlamakla övünürken (siz bunu ucuz işgücü sayesinde daha fazla kâr diye okuyun) göstermelik kadın duyarlılığını aslında en ağır koşullarda çalıştırdığı, sağlığını bozduğu, emeğini hiçe saydığı kadın işçileri sömürmesinin, değersizleştirmesinin üzerini örtmek için kullanıyor.
İşçilere çok düşük oranlarda zam yapan, onların haklarını vermemek için her yola başvuran ve iktidara yakınlığı ile bilinen Ahu Serter’in 2023 yılı vergi rekortmenleri listesine girmesi şaşırtıcı olmamış.
Savaş kazandırıyor
2023 yılı vergi rekortmenlerinin ilk ikisinin İHA ve SİHA üreten Baykar olması tesadüf değil. Dünyanın her yerinde savaş politikaları şirketlere kazandırıyor. Milliyetçilik ve militarizmin yükseltildiği dünyada sağ ve ırkçılık savaşa destek için iktidarların can simidi oluyor. Almanya’da ırkçı AFD’nin İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ilk kez bir eyalette seçim kazanması dünyada yükseltilen ırkçılık, göçmen düşmanlığı ve göçen emeği sömürüsünden alakasız olabilir mi?
Sistemin tıkanmasına karşı sermaye ırkçılık ve milliyetçilik kartlarını masaya koyarak olası sınıf mücadelelerinin önünü kesmenin planlarını yapıyor. Dünyanın her yerinde işçiler emekçiler insanlık dışı koşullarda uzun saatler çalıştırılmakta, çok düşük ücretler almakta, temel ihtiyaçları olan barınma ve beslenme sorunları yaşamakta. Emeklilik hakkından eşit eğitim hakkına dek ırkçılık, cinsiyetçilik temelinde yürütülen politikalar dünyanın her yerinde aynı. Kadınlar dünyanın en zengin ülkelerinde de en fakir ülkelerinde de eşit işe eşit ücret istiyor. Eğitimleri erkeklerden düşük. Emekli kadın sayısı erkeklerden az. Çalışırken olduğu gibi emeklilikte de erkeklerden daha yoksullar.
Yoksulluğun bir diğer nedeni savaşlar. Avrupa’dan Asya’ya, Afrika’ya dünyanın birçok yerinde savaşlar mevcut. Türkiye’de topumun küçük bir kesimi 1 Eylül Dünya Barış Günü nedeniyle barış diyerek sokaklara çıkarken o sırada savaş uçakları bomba atıyordu. 1 Eylül Günü İsrail’deki en büyük sendika ateşkes talebiyle genel grev kararı aldı. İsrail halkı, sivil toplum kuruluşları ve sendikaları savaşa karşı barış talebinin samimiyeti konusunda herkese örnek olmayı sürdürüyor.