KONDA Araştırma ve Danışmanlık Şirketi, “Türkiye Toplumunda İnsan Hakları Algısı ve Farkındalığı” araştırması sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya göre toplumun genelinde mevcut sorunları hiçbir partinin çözemeyeceği fikri hâkim.
Medyascope’tan Sema Kızılarslan’ın haberine göre, KONDA Araştırma ve Danışmanlık Şirketi, İsveç merkezli uluslararası bir sivil toplum kuruluşu olan Civil Rights Defenders (Sivil Hak Savunucuları) için yaptığı “Türkiye Toplumunda İnsan Hakları Algısı ve Farkındalığı” araştırmasının sonuçlarını bugün (9 Aralık) açıkladı.
Toplantıya, Civil Rights Defenders’ten İvana Randjelovic ve birçok gazeteci katıldı.
Toplantıda konuşan İvana Randjelovic, İsveç merkezli uluslararası bir sivil toplum kuruluşu olduklarını belirterek, çalışmaları hakkında bilgi verdi. Randjelovic, altı Balkan ülkesinde de benzer çalışmalar yürüttüklerini söyleyerek, “Batı Balkanlar’daki çalışmanın en çarpıcı sonucu, insan haklarının bilindiği ancak buna pek uyulmadığı oldu. Muhtemelen Türkiye’de de aynı sonuçlarla karşılaşacağız” dedi.
Araştırma için 31 ilde, 2 bin 402 kişi ile görüşüldü
KONDA Genel Müdürü Bekir Ağırdır, Türkiye’nin 31 ilinde toplam 2 bin 402 kişinin katılımıyla çalışmayı tamamladıklarını belirterek araştırmayla toplumun, insan hakları değer ve mekanizmaları ile insan hakları savunucularına yönelik algısını değerlendirmeyi hedeflediklerini söyledi.
Ağırdır, araştırma sonuçlarına göre hazırlanan raporun, Türkiye’deki insan hakları ihlallerini, ayrımcılık türlerini ve yurttaşların insan hakları alanındaki faaliyetlere ilişkin düşüncelerini ortaya koyduğunu belirtti.
“En fazla kadınlar haksızlığa uğruyor”
Toplantıda konuşan Ağırdır, araştırmanın sonuçlarını açıklandı. Sonuçlara göre Türkiye’de en fazla kadınların haksızlığa uğradığı düşünülüyor. Bununla beraber vatandaşlara en çok önemsedikleri insan hakları sorulduğunda, kadınların eşitlik hakkı ilk üç sırada yer aldı. “Toplumda en fazla haksızlığa uğradığı düşünülen grup kimdir?” sorusuna verilen cevaplarda ilk sırada kadınlar, yoksullar, Kürtler ve gençler yer alırken, en fazla LGBTİ+’ların haksızlığa uğradığını düşünenlerin oranı yüzde 14 olarak kaydedildi.
“İktidardaki çözülme dindarlık üzerinden değil”
AKP’deki çözülmenin dindarlık üzerinden değil, yoksulluk üzerinden olduğunu belirten Bekir Ağırdır, İYİ Parti’nin son kampanyasına atıf yaparak, “Çözülme dindarlık üzerinden olmadığı için siz ‘Ömer’in Adaleti’ derseniz bir şey elde edemezsiniz” dedi.
“Siyasetçilere güven yok”
Araştırmaya katılan kişilerin yüzde 38’i, Türkiye’nin insan hakları alanında bir ilerleme kaydedeceğini düşünmediğini belirtti. Araştırmaya göre insan haklarının korunması ve teşvik edilmesi bakımından herhangi bir kuruma veya kişiye güvenmeyenler toplumun yüzde 28’ini oluşturuyor.
Araştırmada, insan hakları alanındaki sorunları TBMM’deki hiçbir partinin çözemeyeceği algısının toplumun genelinde hakim olduğu görüldü. Yurttaşların yüzde 15’i AKP’nin, yüzde 9’u CHP’nin ve yüzde 7’si İYİ Parti’nin bu sorunları çözebileceğini düşünüyor.
Toplumun tepkisini sandıkta gösterdiğini aktaran Ağırdır, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 31 Mart 2019’da 14 bin, ikinci seçimde ise 800 bin oy farkla kazandığını hatırlattı.
Ağırdır, şöyle konuştu: “İmamoğlu tekrarlanan seçimde attığı farkı, Binali Yıldırım seçmeninden aldığı oyla yapmadı. Kendisi öyle sanıyor. Ama attığı farkın çoğunluğu, 31 Mart’ta sandığa gitmeyip, haksızlık olduğunu düşünerek 23 Haziran’da sandığa gidenlerden aldığı oylar sayesinde oluştu.”
Araştırmada öne çıkan başlıklar şöyle:
- “Araştırmanın sonuçlarına göre, insan hakları kavramı vatandaşlar tarafından ilk olarak ‘eşitlik’ ile ilişkilendiriliyor. İnsan haklarını tanımlamak için en fazla başvurulan diğer iki kavramın ise sırayla ‘yaşam hakkı’ ve ‘özgürlük’ olduğu görülüyor.
- Araştırmada görüşülen kişiler ‘Kendiniz için en önemli üç insan hakkı nedir?’ sorusunu ‘yaşama hakkı, ‘ifade ve düşünme özgürlüğü’, ‘kadın hakları’ diye yanıtladı.
- Araştırmaya katılan her 10 kişiden dördü insanların din veya mezhebinden dolayı ayrımcılığa uğradığını düşünüyor.
- Yine her 100 kişiden 36’sı Türkiye’de insanların cinsiyetinden, 33’ü siyasi tercihinden dolayı, 28’i etnik kimliğinden dolayı ayrımcılığa uğradığını düşünüyor.
- Araştırmaya göre Türkiye’de insanlar en çok kadınların, yoksulların, Kütlerin ve gençlerin haklarının ihlal edildiğini düşünüyor.
- Türkiye’de hangi grupların insan haklarını ihlal ettiğine dair yöneltilen soruya ise verilen yanıt siyasetçiler, medya ve mahkemeler olarak kaydedildi.”