CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Deva Partisi, Demokrat Parti ve Gelecek Partisi’nden temsilciler, ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’ için iki toplantı yaptı, genel ilkelerde uzlaşı sağlandı. Toplantıdan, Cumhurbaşkanı adayının uzlaşılan metni seçim öncesi kamuoyuna bir takvim eşliğinde duyurması eğilimi de çıktı.
Millet İttifakı, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’de uzlaştı. Altı muhalefet partisi temsilcilerinin İstanbul’da bir araya geldiği toplantı sonrası notlar genel başkanlara ulaştı, yazım için onay bekler hale getirildi.
BirGün yazarı Yaşar Aydın, ‘Tek aday, tek sistem’ başlığıyla kaleme aldığı yazısında Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem etrafında gerçekleşen uzlaşı ile ilgili şunları aktardı:
Aldığımız bilgiye göre altı partinin ilk yan yana gelişi bu değil. Daha önceki toplantı Ankara’da gerçekleşti. İki katılımcı ise, mazeretleri nedeniyle partileri adına ilk toplantıya katılamadı, yerlerini başka isimler vekalet etti.
İkinci toplantı pazartesi akşam İstanbul’da yapıldı. Toplantılara, partilerin hukuk ve seçim işlerinden sorumlu isimler katılıyor. CHP’den Muharrem Erkek, İYİ Parti’den Prof. Dr. Bahadır Erdem, Saadet Partisi’nden Bülent Kaya, Demokrat Parti’den Bülent Şahinalp, DEVA Partisi adına Mustafa Yeneroğlu ve Gelecek Partisi’nden Ayhan Sefer Üstün toplantıda yer aldı.
Parlamenter sistemde uzlaşı
İYİ Parti ve CHP kaynaklarından aldığımız bilgilere göre ilk toplantı genel başkanlarının talimatıyla gerçekleşmiş. İlk toplantının notlarının genel başkanlara iletilmesinin ardından daha önceden kararlaştırıldığı üzere toplantıların ikincisi gerçekleştirildi.
Kat edilen yola ilişkin ikinci toplantının notları tekrardan genel başkanlara rapor halinde iletilecek. Başkanların onayı ile parlamenter sistem taslağında yazım aşamasına geçilmiş olacak.
İki toplantı sonucu öne çıkan en önemli sonuç Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem konusunda bir uzlaşının sağlanmış olması. Altı parti için ortak zemin bu nokta oldu. Toplantı katılımcısı partilerden aldığımız bilgiye göre genel ilkelerde mutabakat sağlanmış durumda. Bunlar; güçler ayrılığı meselesi, siyasi partiler ve seçim yasasının demokratikleştirilmesi, Meclis’in güçlendirilmesi HSK yapısının değişmesi (Bakanın ve müsteşarın çıkarılması vb.) ve Cumhurbaşkanlığı’nın partisi-tarafsız olması gibi başlıklar. Ama bunların hepsi genel kavramlar ve ayrıntılı hale getirilmesi ve yazılı bir metne dönüştürülmesi gerekiyor. Önümüzdeki günlerde yazım çalışmalarının da başlaması bekleniyor.
Adayın seçim vaadi olacak
Aldığımız bilgiye göre toplantıdan çıkan bir diğer eğilim de Cumhurbaşkanı adayının uzlaşılan metni seçim öncesi kamuoyuna bir takvim eşliğinde duyurması oldu. Önce metin hazırlanacak, atılacak adımlar belirtilecek, seçimden sonra ne kadar bir süreç içinde bunların hayata geçirileceği de yurttaşa duyurulacak.
Çalışma taslak haline geldiğinde altı partiyi de aşan bir uzlaşı aranacağı aldığımız diğer bir bilgi. Katkı sunan partilerin dışında diğer siyasi parti-oluşum ve demokratik kitle örgütlerine taslak çalışmanın ulaştırılacağı ve katkı sunmaları isteneceği belirtildi. CHP’li bir isim taslak hazırlama ve sonrasına dair işletilecek takvimi “İlkesel ve nitelikli bir yan yana geliş” olarak tanımlandı. Partiler aynı zamanda “aday kim olacak” tartışmasının önüne bu yöntemle geçilebileceğini düşünüyor.
Tek adayda uzlaşı mı?
Altı partinin böyle bir çalışmaya başlaması ve mesafe kaydetmesi cumhurbaşkanlığı seçimlerinde tek aday çıkması konusunda bir uzlaşının sağlandığı yorumlarına neden oldu. Anlaşıldığı kadarıyla ittifak adayının işlevi, uzlaşılan program ve bu programın hayata geçme takvimine eşlik-önderlik edecek isim olarak tanımlanıyor. Böylece isim tartışmasını bir miktar daha arka sıraları atıp uzlaşmanın daha kolay olması amaçlanıyor.
Altı partinin iki toplantı sonucunda belli bir mesafe aldığı görülüyor. Geriye bu taslağın önce ayrıntılı hale getirilmesi ve daha sonra yazılması kalıyor. Parti temsilcileri bu bölümü de kazasız atlatacaklarını düşünüyor. Ama bu kadar sıcak ve hızlı akan gündemin yaşandığı bir ülkede işleri o kadar kolay olmayacak.
(Artı Gerçek)