Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun hazırladığı raporda, Türkiye bu yılda işçi hak ve özgürlüklerinde dünyanın en kötü 10 ülkesi arasında yer aldı.
Türkiye, Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun (ITUC) hazırladığı raporda, bu yılda da Bangladeş, Belarus, Brezilya, Filipinler, Honduras, Mısır, Kolombiya, Myanmar ve Zimbabve’yle birlikte işçiler için en kötü 10 ülke arasında yer aldı.
ITUC, her yıl dünya ülkelerini işçi hakları açısından değerlendirdiği Küresel Haklar Endeksi raporunu yayımladı. 2021 raporunda, Türkiye hükümetinin bu yıl insan ve işçi hakları ve özgürlükleri üzerinde ağır kısıtlamaları sürdürdüğü belirtildi.
İşçi ve insan hakları savunucularının yanı sıra sendika liderlerinin gerekçesiz olarak tutuklandığı ve evlerine baskınlar düzenlendiği belirtilen raporda, işverenlerin özellikle metal, cam, deri ve plastik sanayilerinde olmak üzere örgütlenmek isteyen metodik olarak işçileri işten çıkararak sendikalaşmayı önleme çalışmalarını sürdürdüğü kaydedildi.
Evrensel’in aktardığına göre raporda 1 Mayıs günü DİSK Genel Merkezi’nin kuşatıldığı ve DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu ve Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu ve 25 DİSK üyesinin gözaltına alındığına ve bu yıl üçüncü kez sendika liderlerinin gözaltına alındığına dikkati çekildi.
Polisin Gebze’den Ankara’ya yürüyüş düzenleyen Birleşik Metal İş üyelerine saldırdığı, çok sayıda polisin yürüyüşe engel olduğu, 109 sendika üyesinin ağır şiddet kullanılarak gözaltına alındığı kaydedildi.
Diyarbakır’da Eğitim Sen üyesi 26 öğretmenin evleri basılarak gözaltına alındığı, öğretmenlerin okullardaki dolaplarının daha arandığı belirtildi.
“Patronlar sendikalaşmayı engellemeye çalışıyor”
Patronların sendikalaşmak isteyen işçileri işten atarak sendikalaşmayı önleme çalışmalarının çok yaygın olduğu ifade edilen raporda, buna yönelik özel örneklere yer verildi.
ITUC’un 2021 raporunda dünyanın işçi hakları açısından en kötü 10 ülkesi arasında Türkiye’nin yanı sıra Bangladeş, Beyaz Rusya, Brezilya, Kolombiya, Mısır, Honduras, Myanmar, Zimbabve ve Filipinler yer aldı.
“Dünyanın yüzde 65’inde işçilerin adalete erişimi yok veya kısıtlı”
Rapordan öne çıkan bilgiler şunlar:
- * Ülkelerin yüzde 87’sinde grev hakkı ihlal edildi. Belarus, Endonezya ve Filipinler’de baskıcı hükümetlere karşı ve Myanmar’da askeri darbeye karşı yapılan grevlere karşı şiddet uygulandı.
- * Ülkelerin yüzde 79’unda toplu sözleşme hakkı ihlal edildi. Bütün kıtalarda TİS hakkı zayıflatıldı. Belarus, Brezilya, Honduras, Macaristan ve Hong Kong’da işyerinde demokrasi yok edilmek istendi.
- * Ülkelerin yüzde 74’ünde işçilerin sendika kurma veya sendikaya üye olma hakkı gasp edildi. 2021’de 32 ülke göçmenlerin sendikal haklarını engelleyici yasal düzenlemeler yaptı. Şirketler sistematik sendika karşıtı faaliyetler işçileri sendikal haklarını engelledi. Uber gibi firmalar büyük bütçelerle lobicilik yaparak çalışanlarının işçi statüsü almasını engellemeye çalıştı.
- * Brezilya, Filipinler, Guatemala, Kolombiya Myanmar ve Nijerya’da sendikacılar öldürüldü. Sadece Kolombiya’da 22 sendikacı katledildi.
- * İfade özgürlüğünün ve toplantı hakkının sınırlandırıldığı ülke sayısı arttı. Hong Kong ve Myanmar’da aşırı şiddet vakaları rapor edildi.
- * Dünya genelinde ülkelerin yüzde 65’inde işçilerin adalete erişimi yok veya kısıtlı. Belarus, Honduras, Filipinler ve Zimbabve bu açıdan en kötü ülkeler arasında.
- * 68 farklı ülkede işçiler keyfi tutuklamalar ve gözaltılar yaşadı. Kamboçya, Hong Kong ve Myanmar yaygın tutuklamalar oldu.
- * İşçilere yönelik denetim ve gözetim uygulamaları özel hayatın gizliliğini ihlal etti. ABD’de Amazon Facebook ve Google’da yasadışı veya gizli gözetim uygulandı. Amazon’un gözetim uygulamaları uluslararası bir skandal haline geldi.