20. yüzyılın ilk soykırımı kabul edilen ve yüz binlerce Namibyalının Alman sömürgeciler tarafından öldürülmesine ilişkin olarak Almanya ilk kez sorumluluğunu kabul etti. Namibya’ya 1,1 milyar avroluk yatırıma hazırlanıyor.
Almanya, Namibya’da soykırım yaptığını ilk kez kabul etti. 1904-1908 yılları arasında, yüzbinlerce yerlinin Alman sömürgeciler tarafından öldürüldüğü olaylarla ilgili devlet nezdinde özür dilenirken, Namibya ile ilişkileri geliştirmeye ilişkin adım atıldı.
1,1 milyar dolarlık özür
Almanya, 1884’ten 1915’e kadar Namibya’yı sömürge olarak elinde tutmuştu. Bu yıllarda Alman sömürgeciler tarafından, bağımsızlık mücadelelerini boğmak için yapılan katliamlarda Hereo ve Nama yerlisi yaklaşık 150 bin kişi öldürülmüştü. 1904’ten 1908’e kadar süren katliamlar, toplu infazlar ve çöl sürgünleri de içeriyor.
Almanya’nın tarihi özrü, yıllardır süren müzakerelerin sonucu olarak iki ülke arasındaki ilişkilerin yumuşaması bekleniyor. Almanya, bu amaçla Namibya’ya 1,1 milyar avroluk yatırım yapma sözü verdi.
Bu yatırım 30 yıl süre boyunca öncelikle Herero ve Namaların yaşadığı yerleşim yerlerindeki projelerde kullanılacak. Almanya’nın finanse edeceği projeler arasında toprak reformu, tarım, tarımsal altyapı, su tedariki, meslek eğitimi gibi alanlar bulunuyor.
Ortak bir gelecek için
İki ülke arasında beş yılı aşkın bir süredir devam eden müzakerelerin sonucunu Almanya Dışişleri Bakan Heiko Maas kamuoyuyla paylaştı. Maas “Namibya ile ortak tarihimizin en karanlık bölümünü ortak bir biçimde ele alma konusunda uzlaşmaya varabildiğimiz için memnun ve müteşekkirim” dedi. Maas “Suçun tanınması ve özür dilememiz suçun aydınlatılması ve ortak bir biçimde geleceği şekillendirmemiz açısından önemli bir adım” diye konuştu.
Ölen yüzlerce kişinin kafatasları, antropologların ‘Avrupalıların üstünlüğünü kanıtlama araştırmaları’ için Almanya’ya gönderilmişti. Söz konusu araştırmalarda, Almanya’nın diğer eski sömürgeleri Kamerun, Tanzanya, Ruanda ve Togo’dan çok sayıda kafatası da incelendi. Almanya, iki yıl önce araştırmalarda kullanılan 25 kafatasını bir kilisede düzenlenen törenle Namibya heyetine teslim etmişti. Almanya ile Namibya arasında 2015’ten bu yana resmi özür ve tazminat için müzakereler yürütülüyordu.
Fransa’dan sonra Almanya
Geçtiğimiz günlerde Fransa da Ruanda soykırımına ilişkin benzer bir girişimde bulundu. Doğu Afrika ülkesi Ruanda Soykırımı’nın 27’nci yıldönümünde, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkeye ziyarette bulanarak ülkesinin soykırımdaki sorumluluğunu kabul etti. Macron, resmi ziyaret için gittiği Ruanda’da Soykırım Anıtı’nda yaptığı konuşmada, “Sorumluluklarımızı tanımaya geldim” dedi.
(Birgün)