Türk Tabipler Birliği (TTB) yazılı bir açıklama yayınlayarak, iller ve bölgeler arası eşitsizliğe dikkat çekti.
İller ve bölgeler arası aşılama oranlarındaki eşitsizliğe dikkat çeken Türk Tabipleri Birliği (TTB), Sağlık Bakanlığı’na, “TÜİK ile birlikte yapılan seroprevalans çalışmasının illere göre sonuçları kamuoyu ile neden paylaşılmamaktadır?” diye sordu.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi ile TTB Halk Sağlığı Kolu, iller ve bölgeler arası aşılanma oranlarına ilişkin yazılı ortak açıklama yayımladı.
Covid-19’un en önemli nedenlerinden birinin eşitsizliklere yol açan kapitalist sistem olduğunun altı çizilen açıklamada, “Aşının 21. yüzyıl dünyasında, patentli bir ürün olarak metalaşması; sağlık hizmetlerinin, piyasaya konu olan diğer mal ve hizmetlerden ayrı olmaması nedeniyle eşitsizlikler sadece ülkeler arası değil, ülkelerin kendi içinde de yaşanmaktadır” diye belirtildi.
Şeffaf bir aşılama programı olması gerektiğine dikkat çekilen aşılamada, göçmenler dahil en az 65 milyon insanın aşılanması gerektiği hatırlatıldı.
Açıklamada, “65 milyon kişi için gereken 130 milyon doz aşının şu ana kadar 14,5 milyon dozu temin edilmiş ve öncelikli gruplara aşı yapılmaya 14 Ocak 2021 itibariyle başlanmıştır. Türkiye’de açıklanan verilere göre 01.03.2021 tarihi (saat 17.00) itibarıyla bir doz aşı alan kişi sayısı 7.045.000; iki doz aşı alan kişi sayısı 1.849.000’dir. 14 Ocak’ta başlayan aşılamada günlük ortalama 200 bin doz aşı uygulanmaktadır. Uygulanması gereken 121 milyon doz daha aşı olduğuna göre bu hızla aşılanma aylarca sürecektir” denildi.
Bir doz alan kişi sayısında iller arasında büyük bir fark gözlemlendiğine dikkati çekilen açıklamada, illerden bazıları şu şekilde karşılaştırıldı: “Şırnak yüzde 1,5; Çanakkale yüze 14,4. İllerde bir doz aşı olan kişilerin o ilin nüfusuna oranı 34 ilde yüzde 10,0 ile yüzde 14,4; 33 ilde yüzde 6,0 ile yüzde 9,9; 14 ilde (Şırnak, Hakkâri, Ağrı, Şanlıurfa, Siirt, Mardin, Muş, Bitlis, Diyarbakır, Batman, Bitlis, Van, Gaziantep, Iğdır) yüzde 1,5 ile yüzde 5,0 arasında değişmektedir.”
İller arası eşitsizlik
Farkın ortaya çıkmasında eşitsizliklerin önemli bir etken olduğu vurgulanan açıklamada, “65 yaş ve üzeri grubunun iller bazında oranlarına bakıldığında aşılamadaki eşitsizlik gün yüzüne çıkıyor: 65 yaş ve üzeri grubunda en yüksek aşılanma oranları Ankara ( yüzde 86,8), Eskişehir (yüzde 83,9) ve Osmaniye (yüzde 81,6) illerinde gerçekleşmiştir. 65 yaş ve üzeri grubunda en düşük aşılanma oranları ise Hakkâri (yüzde 19,8) Şırnak (yüzde 21,3) ve Siirt (yüzde 24,3) illerinde gerçekleşmiştir. 65 yaş ve üzeri grubunda aşılanma oranları, Güneydoğu Anadolu’da en düşük düzeydedir. Aşılanma oranı en düşük olan iller aynı zamanda son iki haftadaki verilere göre 100.000 nüfusa en düşük vaka oranlarının da görüldüğü illerdir. Sahadan alınan bilgilere göre aşılamada yaşanan eşitsizliğin temelinde iktidarın politikalarına duyulan güvensizlik ve bakanlığın COVID-19 aşılamalarını başvuruya dayalı randevu sistemi ile planlanması nedeniyle anadilinde sağlığa erişim imkanının olmaması esas nedenler arasında görülmektedir” diye belirtildi.
Sağlık Bakanlığına sorular
İller ve bölgeler arası aşılanma oranlarında eşitsizliklerin olduğunun altı çizilen açıklamanın devamında, Sağlık Bakanlığı tarafından yanıtlanması talebiyle şu sorular yöneltildi:
“- Vaka sayılarının diğer illere göre düşük olmasının nedeni hastalığı geçirmeleri mi? Yeterli test yapılmaması mı? Etkili bir temaslı takibi yapıl(a)maması mı? Yoksa her üçü müdür? TÜİK ile birlikte yapılan seroprevalans çalışmasının illere göre sonuçları kamuoyu ile neden paylaşılmamaktadır?
– Risk gruplarında aşılamaya geçmeden önce örneklem üzerinden PCR’a ve antikor düzeyine ve yine antikoru negatif olanlarda ikinci doza geçmeden PCR ve antikor düzeyine bakılmış mıdır?
– Aşı sonrası istenmeyen etki sürveyansı yapılıyor mu? Yapılıyor ise bu sürveyans sonuçları neden paylaşılmamaktadır?”