SEÇTİKLERİMİZ – Fehim TAŞTEKİN Al-Monitor için yazdı: “M-4 otoyolunu açma planı İdlib’de dengeleri değiştiriyor. Buna direnen HTŞ, Türkiye’nin dostluğu ile azameti arasında sıkışmış durumda. Cihatçı cephenin düşmanlığından sakınan Ankara da ikna kapasitesini zorluyor.”
Moskova Mutabakatı çerçevesinde Suriye’nin İdlib vilayetinden geçen M-4 otoyolunun açılmasına dönük Türk-Rus ortak devriyesine karşı çıkan gruplarla gerilim yeni bir aşamaya geçti.
19 Mart’ta iki Türk askerinin öldüğü saldırıdan sonra yolu açmak için biraz daha kararlılık gösteren Türk güçleri, 26 Nisan’da Neyrab’a 1 kilometre mesafede yer alan Kerame köyü civarında yolu kapatan barikatları kaldırmak isteyince direnişle karşılaştı. Türk askerleri göz yaşartıcı gaz sıkarak kalabalığı dağıtmaya çalışırken eylemciler de taşla karşılık verdi. Türk askerinin ateş açması sonucu ölenler ve yaralananlar oldu. Buna misilleme olarak Neyrab’daki Türk askeri noktasına havanlarla saldırı düzenlendi, bazı askerler yaralandı. Türk ordusu da Bayraktar tipi insansız hava aracıyla Heyet Tahrir El Şam’a (HTŞ) ait iki askeri nokta ve seyir halindeki bir aracı vurdu. HTŞ de iki kayıp verdi.
Moskova Mutabakatı’na göre Türk ve Rus güçleri İdlib’in doğusundaki Tarnaba’dan Lazkiye kırsalındaki Ayn El Hur’a kadar devriye turu atacaktı. 15 Mart’tan bu yana beş devriye denemesi başarısız oldu.
Son olayların ardından Türk askeri ve istihbarat yetkilileri, gerilimi düşürmek ve güzellikle yolun açılmasını sağlamak için HTŞ ile görüştü. El Mustema kampındaki görüşmede, HTŞ heyetine, bu tür girişimlerin rejime hizmet edeceği, gerginliğin sürmesinin muhalif grupların bölgede toprak kaybetme riskini doğuracağı mesajı verildi. Türk ordusu olası saldırılara karşı askeri gözlem noktalarını takviyelerle güçlendirirken gerilimin halka yansımasını önlemek için havadan Türkçe ve Arapça bildiriler attı. Bildiride “Amacımız İdlib’i hedef alacak saldırıları engellemek, sivillerin evlerine dönmesini sağlamak, M4/M5 yollarını kullanıma açarak ekonomik hayatı yeniden canlandırmaktır. Kardeşi kardeşe kırdırmak isteyenlerin yalanlarına inanmayın” denildi.
HTŞ nisan ayı içinde Serakıp, Etarib, Maaret El Na’san ve Miznaz taraflarından Şam’ın kontrolündeki bölgelere ticari geçişler açabileceğini belirterek Türkiye ile işbirliğine meyilli olduğu görüntüsü verdi. Fakat bu adımın M-4’ün açılmasıyla doğrudan ilgisi olmadığı gibi HTŞ yoldaki direnişten de çekilmiş değil. Örgütün ajansı İBA, M-4’teki direnişi “Onur Protestoları” olarak sunuyor.
…Fehim TAŞTEKİN'in Al Monitor'daki yazısının tamamı için TIKLAYIN