SEÇTİKLERİMİZ – Ezgi KOMAN Yeni Yaşam için yazdı: “çocuklar ‘beklenmedik potansiyelleri’ ile toplumda ‘heyecan’ yarattıklarından kamerayı tutanın ideolojik kimliğine göre kıymetlendirilen olağanüstü bir yeteneğiyle karşımıza çıkarlar. Twitter’da en az Gezi davasının olduğu kadar gündem olan 10 yaşındaki A. gibi…”
“İstiklal Marşını Çok Güzel Okuyan Beş Yaşındaki Çocuk”, “Hıçkırarak Kuran Okuyan 12 Yaşındaki Çocuk”, “Gözleri Dolduran Atatürk Şiiri Okuyan Köylü Çocuk”…
Sosyal medyada kolaylıkla ulaşabileceğiniz çocuk videolarına ilişkin bu örnekler çoğalabilir.
Çocuğu hak ve özgürlük sahibi görmeyen, gelişimlerinin özel evresinde olduğu için özel gereksinimlere sahip olduğunu bilmeyen, çocuğu anne-babaya ya da devlete ait bir “eşya” gibi gören toplumlar ile bu toplumların medyası çocukların görüşlerine değer, onların gerçek sorunlarına yer vermez.
Türkiye’de de çocukların medyada yer alma biçimlerine baktığımızda, toplumun çocuk algısının yansımasını çok net görürüz. Nüfuslarının neredeyse ülke nüfusunun yüzde otuzuna denk gelmesine rağmen çocuklar, Türkiye medyasında kolay yer bulamaz. Yer bulup görünür olmaları “mağdur” veya “yetişkinlerin şirin uzantıları” olmalarına bağlıdır. Ya da toplum onları “güçsüz”, “kolay incinebilir”, “acınası” varlıklar olarak gördüğünden bir haberin ya da iletinin daha fazla dikkat çekmesi, beğeni alması için kullanılırlar. Bu tür durumlarda dolaşıma sokulan görsel ya da durumun o çocukta yaratacağı etkiler, çocuğun gerçek düşünceleri, hissedecekleri önemsizleşir, özne olduğu görmezden gelinir, çocuk nesneleşir.
Bir de çocuklar “beklenmedik potansiyelleri” ile toplumda “heyecan” yarattıklarından kamerayı tutanın ideolojik kimliğine göre kıymetlendirilen olağanüstü bir yeteneğiyle karşımıza çıkarlar. Tıpkı iki gün önce Twitter’da en az Gezi davasının olduğu kadar gündem olan 10 yaşındaki A. gibi…
A. ile bir alışveriş merkezinde karşılaşılıyor. A. gerek okuduğu kitaplarla gerekse demokrasi ve ülke yönetimine dair söylediği etkileyici sözlerle videosu çekilerek görünür kılınmaya değer bulunuyor. Bu videolar çok sayıda kişi tarafından izlendi, çok sayıda “beğeni” ve yorum aldı. Yorumlar arasında “çok akıllı”, “üstün yetenekli” olan çocuğa hayranlık da var, çocuğu başka çocuklarla karşılaştırmak da… “Beklenmedik yeteneğine” şaşırmanın yanı sıra A. ile “dalga geçmek” de var onu içten içe “küçümsemek” de…
… Ezgi KOMAN’ın Yeni Yaşam’daki yazısının tamamını okumak için TIKLAYIN