2024 Nobel Tıp Ödülü’nün sahipleri belli oldu. Ödül “mikroRNA’nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü” çalışmalarına imza atan ABD asıllı Victor Ambros ve Gary Ruvkun’a verildi.
İsveç’teki Karolinska Enstitüsünde düzenlenen basın toplantısında açıklanan sonuçlara göre Ambros ve Ruvkun ödüle, “mikroRNA’nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü” alanındaki çalışmalarından dolayı layık görüldü.
İki bilim insanı, gen düzenlemesinde önemli rol oynayan yeni bir küçük RNA molekülü mikroRNA’yı keşfetti ve bulguları yeni bir gen düzenleme prensibini ortaya çıkardı.
Söz konusu çalışma mikroRNA’ların insanlar dahil çok hücreli organizmalar için gerekli olduğunu, organizmaların gelişip çalışması için de önemli bir role sahip olduğunu gösterdi.
Victor Ambros ve Gary Ruvkun kimdir?
Victor R. Ambros, ABD’nin, New Hampshire eyaletinde 1953’te dünyaya geldi. Lisans derecesini 1975 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde (MIT) biyoloji alanında tamamlayan Ambros, doktorasını 1979 yılında aynı üniversiteden aldı.
Ambros, 2008’den bu yana Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalışıyor.
ABD’nin California eyaletinde 1952’de doğan Gary Ruvkun ise, lisans eğitimini 1973’de Berkeley’deki California Üniversitesi’nde tamamladı. Ruvkun, doktorasını “bakteriyel azot fiksasyon genleri” çalışmalarıyla Harvard Üniversitesi’nden aldı.
Ruvkun, Harvard Tıp Fakültesi’nde genetik profesörü olarak görev yapıyor.
2023 Nobel Tıp Ödülü, mRNA içerikli Covid-19 aşısının geliştirilmesini sağlayan çalışmalara imza atan 68 yaşındaki Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko ve 64 yaşındaki ABD’li bilim insanı Drew Weissman’a verilmişti.
Nobel ödülleri hakkında
Nobel Ödülleri, İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine, ölümünden sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfı tarafından, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968’de İsveç Merkez Bankası’nın Alfred Nobel’in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969’da verildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901’deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Covid-19 pandemisi nedeniyle 2020 ve 2021’de de yapılamamıştı.