AKP iktidarı, 2019’da neredeyse üç ihaleden birini açık ihale yapmaktan kaçındı. Kamu İhale Kurumu’nun raporuna göre, 26 milyar liralık ihale pazarlık usulü ile kimseye duyurulmadan özel olarak yandaşlara verildi.
Kamu İhale Kurumu, 2019 yılı Kamu Alımları İzleme Raporu'nu açıkladı. Rapora göre 4734 sayılı kanun kapsamında 95 bin 109 ihale yapıldı. Tüm ihalelerin toplam sözleşme bedeli 116.9 milyar lirayı aştı.
Kanunda temel ihale usulleri olarak, rekabetçi ve şeffaf olduğu için “açık ihale usulü” ve “belli istekliler arasında ihale usulü” gösteriliyor. Ancak, AKP iktidarının, 2019'da da yasada, olağanüstü haller için öngörülen ve istediği ihaleyi istediği firmaya verme imkanı sağlayan “pazarlık usulü”ne yoğun olarak başvurduğu ortaya çıktı.
Kamu İhale Kurumu raporuna göre, “pazarlık usulü” ile yapılan ihalelerin oranı yüzde 29.08'i buldu.
Sözcü gazetesinde yer alan habere göre, Kamu İhale Kurumu'na sonuç bilgisi gönderilen 58 bin ihalenin yaklaşık 17 bini “pazarlık usulü”yle yapıldığı anlaşıldı.
2019 yılında Kamu İhale Kurumu'na sonuç bilgisi gönderilen ve toplam sözleşme bedeli 116 milyar 987 bin 865 lira olan ihalelerin 26 milyar 156 milyon liralık bölümünü “pazarlık usulü”yle yapılan ihaleler oluşturdu. Daha basit bir anlatımla 26 milyar 156 milyonluk ihale, hiç ilana çıkılmadan, kimseler duymadan, kapalı kapılar ardında sessiz sedasız istenilen firmalara verildi.
Kamu İhale Kurumu'nun yaptığı hesaplar, bu durumun sadece iktidara yakın birkaç firmayı ihya etmekle kalmadığını gösteriyor. Veriler “açık” usulde yapılan ihalelerde çok daha fazla indirim yapılabildiğini açıkça ortaya koyuyor.
İhale usullerine göre sözleşme bedelinin yaklaşık maliyete oranlarındaki değişim incelendiğinde, açık ihale usulünde bu oranın yüzde 82, pazarlık usulünde ise yüzde 86 olduğu görülüyor.