SADAT’ın ortakları Mehmet Naci Efe ile Mehmet Tek’in adliyelerden üniversitelere kadar özel güvenlik işini almadığı kamu kurumu neredeyse yok. Devlet, Sadatçılara 110 ayrı ihaleyle tam 545 milyon TL ödemiş.
Tam adı Uluslararası Savunma Danışmanlık İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. olan SADAT, kurulduğu 28 Şubat 2012 tarihinden itibaren ülke gündeminden düşmüyor.
Son olarak CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun sürpriz bir çıkışıyla yeniden gündem olan SADAT, Tuğgeneral görevindeyken emekli olan ve Siyasal İslamcı kimliğiyle bilinen eski Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Adnan Tanrıverdi ile 22 emekli subay ve astsubay tarafından 643 bin TL sermaye ile kuruldu. Sermayesi, kuruluşunun üzerinden henüz 8 yıl geçmişken 2020 yıl sonunda 1 milyon 548 bin TL’ye yükseltildi.
Önceki gün SADAT’ın İstanbul Beylikdüzü’ndeki merkezinin önüne giderek açıklama yapan CHP Lideri, “Önünde bulunduğumuz SADAT paramiliter bir kuruluştur… Burası terörist yetiştiren bir kurumdur” dedi.
Seçim güvenliğinin önemli olduğunu vurgulayan Kılıçdaroğlu, “Seçimi gölgeleyecek, seçimin güvenliği sarsacak herhangi bir şey olursa sorumlusu burasıdır ve Saray’dır” ifadelerini kullandı.
10 yılda tam 545 milyon TL
SADAT’ın kurucuları ile ortaklarının ekonomik ilişkileri de oldukça dikkat çekici. Kurucuları ve ortakları arasında yer alan Mehmet Naci Efe ile Mehmet Tek aynı zamanda birçok şirketin sahibi veya ortağı. Kamu ihale bültenlerinde yer alan bilgilere göre, Efe ile Tek, kamu kurumlarından son 10 yılda toplam 545 milyon TL değerinde 110 ihale aldı.
‘korumadıkları kurum yok’
Hatta Efe ve Tek ile ailelerinin sahibi olduğu şirketlerin kamu kurumlarından aldıkları ihaleler neredeyse saymakla bitmeyecek kadar uzun. Örneğin, Efe ile Tek’in sahibi olduğu şirketlerinden biri olan Ekol Grup Güvenlik Koruma ve Eğitim Hizmetleri Limited Şirketi, 2012 ile 2021 yılları arasından kamu kurumlarında tam 86 özel güvenlik ihalesi aldı. Bu 86 ihalenin toplam bedeli ise 453 milyon 258 bin TL’yi buluyor.
Şirketin en fazla ihale aldığı kamu kurumlarının başında ise TCDD ve TEİAŞ gibi kamu kurumları geliyor. Şirket, Çarşamba Şeker Fabrikası’nı, Sakarya Üniversitesi’nin, Fırat Üniversitesi’nin, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın, Kredi ve Yurtlar Kurumu’na (KYK) bağlı öğrenci yurtlarının, İstanbul Anadolu Adalet Sarayı’nın, Bakırköy Adalet Sarayı’nın, AKP’li Çekmeköy Belediyesi’nin ve AKP döneminde İETT’nin özel güvenlik işlerini de aldı. Şirket bu kamu kurumlarından aldığı özel güvenlik işleriyle de milyonlarca lirayı kasasına koydu.
Güvenlik yetmedi temizlik işine de girdiler
Efe ve Tek ile ailelerinin sahibi olduğu bir başka şirket olan Ekol Grup Koruma Güvenlik ve Eğitim Şirketi de 2015 ile 2021 yılları arasında 18 ihale aldı. Bu 18 ihalenin toplam bedeli ise 85 milyon 252 bin TL’yi buluyor.
Mehmet Naci Efe’nin ortağı olduğu Mne Personel Hizmetleri Şirketi kamu kurumlarından 2012 ile 2021 yılları arasında yaklaşık 13 milyon TL değerinde 6 ayrı ihale aldı. Şirket son olarak geçen yıl İller Bankası’nın “temizlik hizmeti işi” ihalesini aldı.
AKP’li İBB’den yolunu bulmuş
İstanbul Ticaret Odası’nın kayıtlarına göre, SADAT’ın 23 kurucusundan biri olan Ersan Ergür’ün de Truva Yapı ve Peyzaj Sanayi Ticaret Limited Şirketi adında bir şirketi var. Ergür, bu şirketi aracılığıyla da 2016 ile 2019 yılları arasından kamu kurumlarından toplam 512 bin TL değerinde 9 ayrı ihale aldı. Şirketin bu 9 ihaleden 8’ini AKP döneminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) bağlı İstanbul Ağaç ve Peyzaj A.Ş.’den alması dikkatleri çekti. Şirketin, İBB’nin şirketine yüzbinlerce liralık bitki ve çiçek sattığı bildirildi.
SADAT A.Ş. ve kurucuları hakında bilinenler
2016’da Cumhurbaşkanı Başdanışmanı olarak atanan Tanrıverdi, Adaleti Savunanlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Derneği’nin (ASSAM) organizasyonundaki şu sözlerine gelen tepkiler üzerine görevinden istifa etti: “İslam birliği Mehdi hazretleri geldiği zaman olacak. Mehdi hazretleri ne zaman gelecek Allah bilir. Bizim bir işimiz yok mu? Ortamı hazırlamamız gerekmez mi? İşte aslen bunu yapıyoruz.”
SADAT Başkanı emekli Tuğgeneral Adnan Tanrıverdi’nin Adaleti Savunanlar Derneği’nde (ASDER) yaptığı bir konuşma da akıllara geldi. Tanrıverdi konuşmasında, 15 Temmuz’un ardından, TSK’nın yapısının talepleri doğrultusunda değiştiğini belirtiyor. Tanrıverdi, “Silahlı Kuvvetler’in dönüştürülmesi için sunduğumuz tüm öneriler, 15 Temmuz’dan sonra uygulamaya kondu” ifadelerini kullanmıştı.
•SADAT kendini, “Ülkemizin Silahlı Kuvvetlerinin yetişemediği ülke ve askeri sahalardaki boşluğu doldurmak üzere milli sorumluluk hisseden kişilerin bir araya gelerek oluşturduğu, yasal bir şirket” olarak tanımlıyor.
•SADAT, gayri nizami harp teşkilatlanması ve bu teşkilatın unsurlarının pusu, baskın, yol kapaması, tahrip, sabotaj ve kurtarma-kaçırma harekâtı ile bu harekâta karşı koyma faaliyetlerinin eğitimini veriyor.
•Öte yandan, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, 2018 yılında bir açıklama yapmış, silahlı eğitim kamplarından söz ederek SADAT’a dikkat çekmişti.
•SADAT’ın kurucusu Emekli Tuğgeneral Adnan Tanrıverdi, 28 Şubat döneminde resmi olarak “kadrosuzluk” gerekçesiyle emekli edildi. SADAT’ı kurmadan önce Tanrıverdi, ABD’de askeri strateji alanından danışmanlık yapan Amerikalı özel şirketlerin işleyişi hakkında çalışmalar yürüttü.
(BirGün-İsmail ARI)