AKP ile MHP arasında gerçekleşen ‘başkanlık sistemi’ görüşmelerinde yeni siteme desteğin yüzde 41 çıkması üzerine sistemin adının ‘cumhurbaşkanlığı’ olarak değiştirildiği öne sürüldü.
AKP, Anayasa değişikliği konusunda MHP’ye 3 ayrı teklif sundu. “Geniş kapsamlı” olan birinci teklif, yeni bir Anayasa’yı öngörüyor. “Orta paket” olarak anılan ikinci teklif, yürütme erkinin görev, yetki ve sorumluluklarını düzenliyor. Yalnız 2 maddelik olan üçüncü teklifle, Cumhurbaşkanı’nın partisiyle bağının kurulması hedefleniyor. Mevcut durumda Cumhurbaşkanı’nın yetkileri olmasına karşın sorumluluğunun bulunmadığından hareket eden MHP, küçük paketin Cumhurbaşkanı’nı “denge ve denetleme” açısından sınırlandırmayacağını düşünüyor.
3 yıllık geçiş süreci
AKP'nin MHP ile paylaştığı orta pakette, 2019’a kadar geçiş süreci planlanıyor. Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu’nun birlikte devam edeceği yaklaşık 3 yıllık geçiş sürecinde yürütme gücünün nasıl kullanılacağı belirsizliğini koruyor. Cumhurbaşkanı’nın temel hak ve özgürlükler dışında KHK çıkarması bir formül olarak masada dururken, hükümetin hazırlayacağı yasa tasarılarının TBMM’ye gönderilmesini içeren mevcut sistemin devam edebileceği de konuşuluyor.
AKP içinde her iki görüşü de savunanlar bulunuyor. Olası bir sistem değişikliğinde yürütme yetkisinin geçiş sürecinde Cumhurbaşkanı’na verilmesi görüşü ağırlık kazanıyor. Bu konunun, MHP ile kurulması planlanan ortak komisyonda ele alındıktan sonra netleşmesi bekleniyor.
AKP, Anayasa paketi konusunda kendisini zamanlama anlamında kısıtlamak istemiyor. MHP ile son derece uyumlu bir sürecin yürütüldüğü belirtilirken, 2017 Bütçe Tasarısı’nın genel kuruldaki görüşmeleri sırasında paketin TBMM’ye sunulacağı ifade ediliyor.AKP'liler, bu konu ve referandum tarihiyle ilgili olarak, “MHP ile uyumlu bir süreç yürütüyoruz. Süreç hızla ilerliyor ancak zaman olarak kendimize bir sınırlama getirmek istemiyoruz” ifadesini kullandı.
‘Başkanlık'a destek yüzde 41'de kaldı
– MHP’de, “Cumhurbaşkanı” ifadesi, Bahçeli’nin “Bizim istediğimiz oldu” tezini kullanması açısından yararlı bir argüman olarak değerlendiriliyor. Bu ifade, MHP tabanında yapılan yoklamalar doğrultusunda önlem olarak getirildi.
– AKP, kamuoyu araştırmalarında başkanlığa desteği yüzde 41 civarında ölçtü. MHP tabanında ise destek bulamadı. Referandum sözü verildiği için hem genel kamuoyunun, hem MHP tabanının desteği açısından Cumhurbaşkanı ifadesi kararlaştırıldı.
– Böylece referandum sürecinde, “Bir şey değişmiyor, başkanlık gelmedi. Cumhurbaşkanı’na yetki veriliyor” tezi işlenebilecek.
Cumhurbaşkanı formülü
– MHP Lideri Bahçeli’nin başkanlık sistemine ilişkin açıklamasının ardından, iki parti arasında pazarlık görüntüsüne de izin verilmeden görüşmeler yapıldı, hassasiyetler zirvelerle paylaşıldı.
– Bahçeli’nin “başkan” ifadesine karşı çıktığı, bunun yerine “Cumhurbaşkanı” ifadesi kullanılırsa ikna olabileceği, Meclis’te de bu yöndeki bir değişikliğe destek verebileceği iletildi.
– Cumhurbaşkanı Erdoğan nezdinde, “Her yerde başkan var; tabip odaları başkanı var, esnaf odaları başkanı var. Ama Cumhurbaşkanı bir tane” tezi işlendi. Erdoğan, Cumhurbaşkanı ifadesinin kullanılması konusunda ikna oldu.
(HABERTÜRK)