Uluslararası Adalet Divanı (UAD), İsrail’in Gazze’nin güneyinde sivillerin sığındığı Refah’a saldırmaması için Güney Afrika Cumhuriyeti tarafından talep edilen tedbirlere ilişkin kararı açıklandı. Mahkeme, Refah’taki insani durumun felaket boyutuna geldiğini vurgulayarak İsrail’in kentteki tüm operasyonlarını durdurmasını emretti. Kararda, sivillerin korunması için şu ana dek açıklanan tedbirlerin yetersiz olduğu vurgulandı.
Mahkeme oturumu, Güney Afrika’nın olası Refah harekâtının Cenevre Sözleşmeleri kapsamında engellenmesi için yaptığı başvurunun özetinin okunmasıyla başladı. Dünya çapından 14 daimi yargıçtan oluşan heyetin başkanı Nawaf Salam, aynı başvuru konusunda ocak ayında verdikleri ara karardan bu sahada değişim yaşandığını vurguladı.
‘Geçici tedbirler, sahadaki durumun gerisinde kaldı’
Salam, “Son kararımızdan bu yana Refah’taki insani durum daha da kötüleşti” dedi; 7 Ekim sonrası Gazze’nin kuzeyinden kaçan yüz binlerce Filistinlinin sığındığı Refah’taki durumu “felaket” olarak nitelendi. “Alınan geçici tedbirler, değişen durumun sonuçlarını tam olarak ele almıyor” diyen Salam, “İsrail’in [Refah için] öne sürdüğü tahliye ve diğer önlemlerin, Filistinlilerin acısını hafifletmek için yeterli olduğuna ikna olmadık” vurgusu yaptı.
“Refah’taki tüm operasyonlar durdurulmalı” diyen mahkeme İsrail’den,
* “Filistinlilerin kısmen dahi yok olmasına yol açabilecek yaşam koşullarına sebep veren” askeri saldırılarını ve tüm eylemleri derhal durdurmasını,
* Refah sınır kapısının insani yardımların geçişine açılmasını,
* Gazze’deki suçların kanıtlar yok olmadan araştırılması için bölgeye giriş izin verilmesini
* Bu önlemlerin ne durumda olduğuna dair bir ay içinde de rapor vermesini istedi.
Ocak ayında ateşkes çağrısı yapmamıştı
Mahkeme, ocak ayında açıkladığı ara kararda Gazze’de ateşkes çağrısı yapmadığı için eleştirilmişti. Söz konusu kararda, “İsrail’den soykırım anlamına gelebilecek eylemlerden kaçınması” istenmişti.
UAD kararları yasal açıdan bağlayıcı. Ancak doğrudan uygulanmaları için yeterli mekanizmalar bulunmuyor.
İsrail basını, Benyamin Netanyahu hükümetinin UAD’nin kararını uygulamayı düşünmediğini yazmıştı.