AKP döneminde 2006 yılında 254 olan cezaevi sayısı 413’e yükseldi. OHAL devam ederken, hükümet 5 yıl içinde 174 cezaevi daha yapmayı planlıyor. HDP’li Aşye Acar Başaran, “Gelişmiş ülkeler üniversite, Türkiye cezaevlerini müjdeliyor” dedi.
AKP'nin 15 yıllık iktidarı boyunca ve özellikle OHAL'in ilan edilmesi ardından cezaevi yapımı ve cezaevinde tutulan kişi sayısında sürekli artış yaşanıyor. Söz konusu cezaevleri, yüzölçümü ve kapasitesinin genişliğine göre ekonomiye olumlu yansıyacağı teziyle, "yatırım" olarak savunuluyor.
AKP iktidarında cezaevi sayısı 413'e yükseldi
AKP döneminde, 2006 yılında 254 olan cezaevi sayısı 11 yılda 413'e yükseldi. Türkiye Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü verilerine göre, her yıl ortalama 10-15 arası yeni cezaevi yapılırken, OHAL'in ilan edildiği 2016 yılında 38 yeni cezaevi yapıldı. Ayrıca son 6 yılda 34 adet ceza infaz kurumuna ek bina yapılarak 9 bin 492 kişilik kapasite artırımına gidildi. 2017 yılının sonuna kadar 11 yeni cezaevinin açılması için ise çalışmalar sürüyor. Yeni cezaevlerinin yapımıyla birlikte OHAL sonrası 60 yeni cezaevi açılmış olacak.
5 yıl içinde 174 cezaevi daha yapılacak
Adalet Bakanlığı'nın 15 Temmuz 2017 tarihi itibarıyla açıkladığı verilere göre; cezaevinde 223 bin 451 kişi bulunuyor. Cezaevlerinin kapasitesi ise 207 bin 338. Öte yandan Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, 5 yıl içinde 174 cezaevi yapılacağını, 100 bin 182 kişilik kapasite artışı sağlanacağını açıkladı. Buna göre 5 yıl sonra Türkiye'de 587 cezaevi bulunacak.
'AKP daha çok tipsiz cezaevi yapacak'
Mezopotamya Ajansı’ndan Diren Yurtsever’in haberine göre, cezaevlerinin özellik ve sayısındaki artışa paralel olarak isimleri de değişiyor. Alfabede bulunan A'dan Z'ye kadar harflerle özelliklerine göre tipi belirlenen bu cezaevlerinin son dönemlerde Belirli Tipi Olmayan İnfaz Kurumu (BTOK) halinde ortaya çıkması dikkat çekti. Bu anlamda Türkiye'de 21 tane BTOK bulunuyor.
Konuyu değerlendiren İnsan Hakları Derneği (İHD) Hapishane ve Örgütlenmeden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Necla Şengül, tipi belirlenemeyen bu cezaevlerine ilk olarak Elazığ'da karşılaştıklarını belirtti. Şengül, "Alfabenin bittiği yerde Adalet Bakanlığı sitesinde BTOK'lara rastladık. Bu tipsiz hapishanelerin kapasiteleri ve binaların fiziki yapıları hakkında detaylı bir bilgi de edinemiyoruz. Ülkeyi hapseden AKP hükümetinin tipi, fiziki koşulları, mevcudu, insan onuruna yakışıp yakışmadığı gibi en insani değerleri bile çiğnediği bir ortamda ülkenin yarısını hapsetmek istediği ile daha çok tipsiz hapishaneler yapacağı gerçeği ile karşı karşıyayız" değerlendirmesinde bulundu.
'Gelişmiş ülkeler üniversite açıyor, Türkiye cezaevi'
Cezaevi yapımındaki artışı değerlendiren Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, artışın ülkenin açık cezaevine geldiğinin göstergesi olduğunu ifade etti. Cezaevlerinin açılışının hükümet tarafından "müjde" olarak sunulduğunu belirten Başaran, "Gelişmiş ülkelerde hükümetler okul veya üniversite açılmasının müjdesini verir. Bilimin daha çok ilerlemesi için, ülkenin refahının artması için müjdeler verirken Türkiye'de verilen müjdeler cezaevlerinin açılması oluyor" diye konuştu.
Bu cezaevlerine kimleri koyacaklar?
Başaran, cezaevleri sayısının artacak olması ile muhaliflerin hedef alınacağını dile getirdi. Başaran, şu değerlendirme bulundu: "Binlerce HDP'li cezaevinde. Bu da daha çok muhalifin cezaevine girmesi demek, daha çok susturma ve sindirme politikası demek. Türkiye'de bu kadar çok cezaevine kimi koyacaklar? Muhalifleri koyacaklar, HDP'lileri koyacaklar. Onların karşısında sesini yükselten akademisyenleri koyacaklar. Barış isteyen akademisyenleri, 'Biz bu suça ortak olmayacağız' diyen öğretmenleri koyacaklar. Gazetecileri koyacaklar. Ya bizim yanımızda duracaksınız diyorlar ya da sizi cezaevine koyacağız diyorlar."
'Bu rakamlar hukuk ölçüleri bakımından övünç değil'
Son olarak Başaran şunları ifade etti: "OHAL üzerinden gözaltı süresi uzatılıyor, cezaevlerine girişleri kısıtlanıyor. Hükümet OHAL'den vazgeçtiği anda bitişinin başlayacağını görüyor. İnsanlar attığı bir twetten dolayı cezaevine giriyor. Binlerce kişinin sosyal medyayı kullandığını düşünürsek en küçük muhalif bir paylaşımda binlerce kişi cezaevine girecek. Dolayısıyla daha fazla cezaevi açmayı ihtiyaç görüyor. Özellikle 6 milyon HDP'li için cezaevi açmaları gerekiyor. Bunun yanına diğer muhalif cepheleri koyduğumuzda 20 milyonluk cezaevi yapması gerekiyor. Böyle düşünüyorum çünkü bizi götürdükleri nokta bu."