Kazakistan’da polis ve asker şiddetine rağmen yayılarak devam eden protestolarda 13 kişi yaşamını yitirdi, yüzlerce kişi yaralandı.
Kazakistan’da LPG fiyatının litre başına 20 Tengeden 120 Tengeye çıkarılmasını proteste eden halk, 2 Ocak’ta başlattıkları eylemlerini birçok kentte sürdürüyor. Binlerce kişinin sabah saatlerinde Almatı’nın ana meydanında asker ve polis şiddeti ve zırhlı araçlarla engellemelere rağmen yürüyüş yaptı. Sosyal medyada yayınlanan videolarda, bir gecede Almatı’nın sokaklarında devriye gezen, silah ateşleyen ve şehirde yağmalama yapan askerler görüldü.
İnternet yasağı getirildi
Devlet televizyonunun yaptığı açıklamada, Kazakistan Ulusal Bankası’nın çalışanlarının güvenliği için ülkedeki bankalarda çalışmayı askıya almaya karar verildiği ve Orta Doğulu havayolları FlyDubai ve Air Arabia ise Almatı’ya uçuşlarını da iptal edildiği bildirildi. Rus haber ajansı Tass’ın haberine göre ise Almatı’da erken saatlerde internet erişim yasağı getirildi.
Rusya ve Ermenistan’dan destek
Cumhurbaşkanı Kassym-Jomart Tokayev, Rusya, Ermenistan, Beyaz Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan ve Moskova merkezli Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nden (CSTO) yardım istedi. CSTO başkanı Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan Perşembe günü yaptığı açıklamada, ittifakın Kazakistan’a belirsiz sayıda asker göndermeyi onayladığını söyledi.
İngiliz Daily Mail gazetesinde yer alan habere göre de, Rusya’nın da bu çağrı sonrası bölgeye barış gücü göndereceği açıklandı. Rusya Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, “’6 Ocak 2022’de kabul edilen Kolektif Güvenlik Konseyi’nin kararına uygun olarak Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nün Barış Gücü, durumu istikrara kavuşturmak ve normalleştirmek için sınırlı bir süreyle Kazakistan’a gönderildi” ifadeleri yer aldı.
13 kişi yaşamını yitirdi
Polis sözcüsü Saltanat Azirbek Interfax-Kazakistan, TASS ve Ria Novosti Haber ajanslarına verdiği demeçte, hükümet binaları etrafında protestocular olduğunu belirterek “Onlarca saldırgan ortadan kaldırıldı” dedi. Protestolarda 13 kişi yaşamını yitirirken 353 kişi yaralandı.
Protestolar yayılarak devam ediyor.
Ne olmuştu?
2 Ocak’ta ülkenin Hazar Denizi kıyısındaki Mangistau eyaletine bağlı Janaözen kentinde araba sürücüleri LPG fiyatına yapılan zammı protesto etmeye başladı. Kentin anayollarını kapatan sürücüler LPG fiyatının litre başına 120 Tengeden 60 Tengeye indirilmesini istedi.
Protesto daha sonra eyaletin merkezi olan Aktau şehrine sıçrayarak göstericiler valilik binasının yer aldığı meydana toplandı. Ardından bölgedeki büyük petrol sahalarında çalışan işçiler de gösterilere destek verdi. Kısa sürede Kazakistan’ın tüm petrol ve doğal gaz rezervlerinin bulunduğu batı kesimindeki Aktau başta olmak üzere Atırau, Aktöbe ve Oral şehirlerinde düzenlenen destek amaçlı gösteriler ülkenin diğer kesimlerine yayıldı.