Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB), çay ihracatı verilerini açıkladı. BloombergHT’nin DKİB’nin verilerinden yola çıkarak yaptığı habere göre çay ihracatçıları 2018’de 3 bin 608 ton çay ihracatından 13 milyon 235 bin 900 dolar kazandı.
Bu rakamlar 2019’da 4 bin ton çay karşılığı 15 milyon 247 bin 563 dolara, 2020’de 4 bin 750 ton karşılığı 17 milyon 436 bin 542 dolara ve 2021’de 5 bin 500 ton karşılığı 19 milyon 574 bin dolara yükseldi. Artış eğilimi 2022’de de devam etti ve geçen yıl 6 bin 322 ton çay ihraç edilerek 22 milyon 817 bin 725 dolar gelir sağlandı. Böylece Türk çayı ihracatı son 5 yılda yüzde 72 artış gösterdi.
Erdoğan’ın ‘müjdesi’
Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz mayıs ayında bu senenin çay alım fiyatını 6,70 lira olarak açıkladı. Erdoğan, geçen seneki 3,87 lira olan alım fiyatına göre yüzde 73 oranında zam yapıldığını ‘müjdelemişti’. Ancak çay üreticileri çay gübresinin yüzde 200, çay tarımında kullanılan temel girdilerin yüzde 150 artmasını gerekçe göstererek en az 9 lira olması gerektiğini ifade etmişti.
Sömürünün bilançosu
2021 Temmuz ayında dolar kuru 8,48 liraydı. 2022 Temmuz’da ise 17,92 lira oldu. Dolar kuru ve DKİB verileri ışığında bir yıllık bilanço şöyle:
- Toplam ihraç edilen çay miktarı ve ihracat geliri üzerinden yapılan hesaplamayla 2021’de yapılan ihracatta çay ortalama 3,55 dolara satılırken 2022’de 3,61 dolara satıldı. Dolar bazındaki artış yüzde 1,69 oldu ancak TL bazında yapılan bir hesapamada satış fiyatı yüzde 115 oranında arttı. Erdoğan’ın çay alım fiyatındaki ‘müjdesi’ ise yüzde 73 zamdı.
- 2021’de çay alımı dolar bazında 0,46 dolarken 2022’de 0,37 dolara düştü. TL bazında yüzde 73 zam ‘müjdelenmişti’ ama dolar bazında yüzde 20 oranında kayıp var.
- 2021’de dolar bazında çayın ihraç fiyatı, çay alım fiyatının 7,71 katıyken bu oran 2022’de 9,75’e yükseldi. TL bazına vurduğumuzda ise 2021 yılında bu oran 7,77’yken 2022’de 9,65 oldu.
Sendika.org