HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Garo Paylan, Azınlık Vakıfları Seçim Yönetmeliği 2013 yılında iptal edildiği için dokuz yıldır yönetim değişikliği yapılamayan azınlık vakıflarını gündeme getirdi.
HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı ve HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Azınlık Vakıfları’nın yönetim kurullarını seçmesine imkan verecek yönetmelikle ilgili olarak Kültür Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’a bir soru önergesi yöneltti. Paylan, “Azınlık Vakıf Seçim Yönetmeliğinde de bir dayatma ile mi karşı karşıya kalacağız?” diye sordu.
HDP Diyarbakır milletvekili Garo Paylan’ı önergesi şöyle:
“Azınlık vakıflarının seçimlerini düzenleyen yönetmeliğin 19 Ocak 2013 tarihinde iptal edilmesi nedeniyle, azınlık toplumları dokuz yılı aşkın süredir vakıf yönetim kurulu seçimlerini yapamamaktadır. Bu durum azınlıkların sorunlarını derinleştirmiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 2 Mart 2021 tarihinde ilan ettiği İnsan Hakları Eylem Planı’nda “Gayrimüslim cemaat vakıfları yönetim kurullarının oluşturulması ve seçimine ilişkin Vakıflar Yönetmeliği’ni yeniden düzenliyoruz” açıklamasından sonra, son bütçe görüşmelerinde “seçim yönetmeliği ile ilgili hazırlıkların tamamlandığını ve Nisan ayı sonuna kadar yönetmeliğin çıkartılacağını” açıkladınız.
Açıkladığınız tarihe az bir süre kala, azınlık toplumları temsilcileri: “Sürecin kapalı kapılar ardında yürütüldüğünü, kendileri ile herhangi bir istişare yapılmadığını, fikir ve görüşlerine başvurulmadığını, hazırlanan seçim yönetmeliği hakkında kamuoyuna sızan bazı iddiaların kabul edilemez olduğunu” açıkladı.
Bu bağlamda,
1. Azınlık Vakıf Seçim Yönetmeliğinde de bir dayatma ile mi karşı karşıya kalacağız?
2. Azınlık Vakıf Seçimleri Yönetmeliğini neden azınlık toplum temsilcileri ile müzakere etmiyorsunuz?
3. Azınlık Vakıf Seçim Yönetmeliği sürecini neden katılımcı ve şeffaf bir yöntemle yürütmüyorsunuz?
4. Ermeni ve Rum toplumlarının en büyük vakıfları olan hastane vakıflarının seçim dışında bırakılacağı iddiası doğru mudur?
5. Azınlık Vakıf Seçim Yönetmelik taslağını görmek ve görüşlerimizi iletmek istiyoruz. Yönetmelik açıklanmadan bu talebimizi karşılayacak mısınız?
6. Azınlık Vakıf Seçim Yönetmeliğiyle, çıkar gruplarının beklentilerinin karşılanacağı iddiaları doğru mudur?
7. Demokratik olmayan yöntemlerle hazırlanan seçim yönetmeliği, azınlık toplumları içinde demokrasiyi sağlayabilir mi?”
Gayrimenkuller yağmalanmak isteniyor
Garo Paylan Azınlık Vakıfları’nın sorunlarıyla ilgili ANKA Haber Ajansı’na yaptığı değerlendirmede, azınlıklara ait gayrimenkullerin de bazı çıkar grupları tarafından yağmalanmak istediğine dikkat çekti ve iktidarın azınlık vakıflarına da kayyum atadığını, seçimlerin atanan kayyumların yeniden görevde kalmasını düzenleyecek şekilde düzenlenmek istediğini belirtti. Sayıları giderek azalan Ermeni, Rum, Süryani ve Yahudi toplumlarının nasıl bir yönetmelikle karşılaşacaklarını bilmediklerini söyleyen Paylan, ” Atalarımız, bizlere çok önemli varlıklar bırakmışlardı. Bu varlıkların zaten yüzde 90’ı gasp edildi. Biz, geriye kalan yüzde 10’un mücadelesini veriyor, korumaya çalışıyoruz. Yüzde 10’a sahip çıkabilsek ve kira gelirlerini elde edebilsek biz bu okullarımızı ihya ederiz, çocuklarımıza çok daha iyi eğitim verebiliriz. Din insanlarımıza, öğretmenlerimize çok daha iyi maaş verebiliriz. Ama bu varlıklarımız şu anda belli ellerde ve iyi yönetilmiyor. Bu açıdan biz, Ermeni toplumu içinde de bir mücadele verdik ama maalesef bu gayrimenkullerin etkin gelir elde etmesini engelleyen belli yapılar var. Belli insanlar bu varlıkları düşük kira ile kiralıyorlar veya peşkeş çekiliyor. Kendilerinin yönetici olmasını istediği kişileri yönetimin başında tutmak için kayyumlar atadılar. Şimdi de belli yöneticileri görevde tutmak için maalesef seçimi, onları görevde tutacak şekilde düzenlemek istiyorlar. Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca Hristiyan ve Musevi malları yağmalanmıştır. Bizce önemli gayrimenkullere sahip bu vakıfların gayrimenkulleri üzerine hayaller kuran, yağmalamak üzere bekleyen bazı çıkar grupları var. Onlar da belli kişilerin yönetimde kalmasını istiyorlar ki daha rahat yağmalayabilsinler. Bu vahim bir durum” dedi.
Seçim hakkımız elimizden alındı
Seçim haklarının ellerinden alındığını, dokuz yıldır seçim haklarının geri verilmesi için mücadele ettiklerini belirten Garo Paylan, “Vakıfların daha etkin yönetilmesi için bizler cemaat içinde seçimler yaparız. Bu, aynı zamanda demokrasinin bir gereğidir. Maalesef hükümet, bu seçimlerin demokratik bir şekilde olmaması ve bu seçimlerin engellenmesi için elinden geleni yapıyor. Bundan tam dokuz yıl önce, aslında demokratik de yapılmayan seçimleri dahi elimizden aldılar. Geldiğimiz noktada bir dayatma ile karşı karşıyayız. Düşünebiliyor musunuz; biz, azınlıklar olarak seçim yapmak istiyoruz, onlar diyorlar ki ‘Sizin nasıl seçim yapacağınıza biz karar vereceğiz. Sizinle istişare etmeyeceğiz, konuşmayacağız’. Defalarca söz verdiler, ipe un serdiler, ertelediler. Şimdi de seçimlerin kendi istedikleri şekilde yapılması için bir dayatma riskiyle karşı karşıyayız maalesef” diyerek hükümeti eleştirdi.