Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının beşinci günü. Ülke genelinde çatışmalar devam ederken, Ukrayna ordusu en az 90 saattir savunmada. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, “Önümüzdeki 24 saat Ukrayna’nın geleceği için kritik” derken; bugün Gomel’de Rus ve Ukraynalı heyetler arasında müzakerelerin başlaması bekleniyor. Bir yanda çatışmalar, bir yanda müzakere masası, diğer yanda Putin’in nükleer hamlesi. Şimdi akıllarda şu soru beliriyor: “Putin operasyonlarına devam edecek mi? Müzakere masasından sonuç çıkacak mı?”
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı devam ediyor. Ukrayna Ulusal Haber Ajansı’na (Ukrinform) göre başkent Kiev ve Harkov’da patlamalar yeniden başladı, Rus füzesi Çernihiv’de bir binayı vurdu. Öte yandan Rus birlikleri Kiev’i kuşatmaya devam ederken, ülkenin güneyindeki sahil kenti Berdyansk Ruslar’ın kontrolüne geçti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’e göre de önümüzdeki 24 saat Ukrayna’nın geleceği için çok kritik.
Gözler müzakere masasında
Diğer yandan müzakere arayışları da devam ediyor. Bugün Rus ve Ukraynalı yetkililerin, Belarus ile Ukrayna sınırındaki bir bölgede görüşmeler yürütecekleri bildirildi.
Belarus Dışişleri Bakanlığı, müzakereler için hazırlıkların tamamlandığını duyurdu: “Her şey hazır, heyetlerin gelmesi bekleniyor.”
40 yıl aradan sonra ilk kez
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun da bugün Ukrayna için acil görüşmesi bekleniyor. Çin, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) çekimser oy kullanması ve Rusya’nın da hayır oyuna rağmen; BMGK’da düzenlenecek toplantı için gereken dokuz evet oyuna ulaşıldı. Böylece Güvenlik Konseyi 40 yıllık aranın ardından ilk kez Genel Kurul’da acil özel oturum için izin vermiş oldu.
Bugün Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin enerji bakanlarının da Belçika’nın başkenti Brüksel’de olağanüstü bir toplantı düzenlemesi ve Putin’in Avrupa’ya gönderilen doğalgazı azaltması veya kesmesi halinde neler yapabileceklerini değerlendirmesi bekleniyor.
ABD Başkanı Joe Biden’ın da bugün TSİ 19:15’te Batılı müttefikleriyle Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı ve Rusya’ya uygulanan yaptırımlar konusunda bir telefon görüşmesi yapacağı bilgisi paylaşıldı.
BP, Rosneft’teki hisselerini devrediyor
İngiltere merkezli BP de, Rus enerji devi Rosneft’teki hisselerini devredeceği bilgisini kamuoyuyla paylaştı. BP Genel Müdürü tarafından imzalanan ve paylaşılan bilgi notunda Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının bölge açısından trajik sonuçlara yer açabileceği belirtildi ve şu ifadeler kullanıldı:
“BP 30 yılı aşkın süredir Rus iş ortakları ile birlikte çalışıyor ancak bu askeri eylem temel bir değişikliği temsil ediyor. Yönetim kurulu derinlemesine bir süreç sonunda, devlet şirketi Rosneft’le bağının devam edemeyeceği kararını almıştır.”
Yaptırımlar ardı ardına geliyor, Rus rublesi değer kaybetmeye devam ediyor
Dün Londra, Berlin ve Madrid olmak üzere Avrupa’nın birçok başkentinde Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı protesto edildi. En az 15 ülke ise hava sahasını Rus uçaklarına kapattıklarını açıkladı.
Akşam saatlerinde Avrupa Birliği (AB) de Rusya’ya eşi benzeri görülmemiş adımlar attı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya’nın harekatının “bir dönüm noktası” olduğunu söyledi ve Rusya’ya getirilen yeni yaptırımları açıkladı.
von der Leyen ayrıca Euronews’e verdiği demeçte, Ukrayna’nın AB’ye ait olduğunu söyledi: “Ukraynalılar bizden biri ve en kısa sürede üye olarak görmek istiyoruz.”
Bu yaptırımlara göre:
- AB hava sahası, Rus oligarklarının özel jetleri de dahil olmak üzere, tüm Rus uçaklarına kapatılacak
- Rusya merkezli medya ağları Russia Today, Sputnik ve yan kuruluşlarının AB’de yayınları engellenecek
- Rusya Merkez Bankası’nın ve Rus oligarkların AB’deki mal varlıkları dondurulacak
- Bazı Rus bankaları SWIFT sisteminden çıkartılacak
- Rusya’nın müttefiki Belarus’a da en önemli sektörlerinin hedeflendiği bir dizi yaptırım uygulanacak
AB, ABD, İngiltere ve Kanada’dan gelen peşi sıra yaptırım haberleri Rus rublesi, Amerikan doları karşısında yüzde 41 değer kaybetti.
AB tarihinde bir ilk
AB, Ukrayna’ya 500 milyon euro değerinde silah ve askeri ekipman yardımı gönderecek. AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in “Bu Putin’in savaşı, Rus halkının değil” diyerek açıkladığı silah, mühimmat ve yakıt gibi askeri yardımların birkaç saat içerisinde Ukrayna’ya ulaşması bekleniyor.
Putin’nden “nükleer kuvvetler özel alarma geçilsin” çağrısı
Dün Rusya Devlet Başkanı Putin, Rus ordusuna nükleer silahları da içeren caydırıcı güçleri özel alarma geçirmesini emretmişti. Batı’nın yaptırım kararları Putin’in bu açıklamasının ardından geldi.
Putin, Batılı güçlerin Rusya’ya yönelik yaptırımlarını yasa dışı olarak nitelendirdi.
Putin’in bu açıklamasının, Rusya’nın nükleer silahları kullanma niyetinde olduğundan ziyade NATO’ya yönelik bir tehdit anlamına geldiği yorumları yapılmakta. ABD de bu kararı “kabul edilemez” olarak nitelendirdi ve kınadı.
Dün Rusya’nın müttefiki Belarus’ta düzenlenen anayasa değişikliği referandumu sonucunda da Rusya’nın Belarus topraklarında nükleer silah bulundurmasına izin verildi. Rus ajansları referandumda yüzde 65,2 ile “evet” oyu verildiğini yazdı.
Böylece Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) yıkılmasından bu yana ilk kez Belarus topraklarında nükleer silah bulunabilecek.
Öte yandan Amerikan basınında Belarus’un Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısına yardım etmek için kendi askerlerini Ukrayna’ya göndermeye hazırlandığına yönelik haberler var. Washington Post gazetesi, ismini açıklamayan bir ABD’li yetkiliye dayandırdığı haberinde Belarus’un bugün en kısa sürede Ukrayna’ya girebileceğini aktardı.
“Rusya’yı terk edin”
ABD Dışişleri Bakanlığı, ülkede bulunan Amerikan vatandaşlarına seslendi ve Rusya’dan derhal ayrılmaları yönünde bir çağrıda bulundu: “ABD vatandaşları, halen mevcut olan ticari seçeneklerle Rusya’dan derhal ayrılmayı düşünmelidir.”
ABD’nin ardından Fransa da Rusya’da bulunan vatandaşlarına seslendi ve bir an önce ülkeden ayrılmalarını tavsiye etti.
Bolsonaro, Putin’i “kınamayacak”
Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, Ukrayna lideri Zelenskiy ile alay etti. Bolsonaro, Ukrayna halkının umutlarının bir komedyenin eline kaldığını iddia etti. Rusya’nın işgalini kınamayı reddeden Bolsonaro, Brezilya’nın bu “çatışmada” tarafsız kalacağını söyledi ve Rusya ile Brezilya’nın dost ülkeler olduğunu söyledi:
“Taraf tutmayacağız, tarafsız olmaya devam edeceğiz ve elimizden geldiğince her konuda yardım edeceğiz.”
Meta’dan siber saldırı açıklaması
Facebook’un ana şirketi Meta, bir hacker grubunun Facebook ve Instagram üzerinden önemli askeri yetkilileri, politikacıları ve gazetecileri de içine alan Ukraynalılar’a siber saldırılarda bulunduğunu açıkladı.
Açıklamaya göre saldırganlar hedef kişilerin sosyal medya hesaplarına başarıyla erişti ancak Meta’nın müdahalesiyle hedeflerine ulaşamadı. Saldırganların Ukraynalı yetkililerin hesaplarından Ukrayna ordusunu zayıf gösteren materyaller paylaşmayı planladığı belirtildi.
Bir Twitter yetkilisi ise Twitter kurallarını ihlal, manipülasyon ve spam yollarıyla Ukrayna’daki savaş hakkında kamusal tartışmayı engelleyen bir düzineden fazla hesabı askıya aldığını ve bazı bağlantıların paylaşılmasının engellendiğini söyledi.
(MEDYASCOPE DERLEME)