İsrailli firma tarafından geliştirilen ’Pegasus’ isimli casus yazılım aracılığıyla otoriter hükümetler gazeteciler, siyasiler ve aktivistleri izliyor. Türkiye’den de yaklaşık 500 telefon casus yazılım aracılığıyla dinleniyor. En az 10 devletin bu yazılımı kullandığı kaydedildi.
İsrailli firma tarafından geliştirilen Pegasus adlı casus yazılımın dünya çapında ‘otoriter hükümetlere’ satılarak kötüye kullanıldığı belirtiliyor.
Araştırma raporuna göre, dünyanın dört bir yanındaki gazeteciler, insan hakları aktivistleri, iş insanları, siyasiler, NSO Group tarafından satılan bilgisayar korsanlığı yazılımını kullanan yönetimler tarafından hedef alındı.
Listede, 2016’dan bu yana NSO müşterileri tarafından ilgilenilen kişiler olarak tanımlandığına inanılan 50 binden fazla telefon numarasının bulunduğu kaydediliyor.
Türkiye’den de yaklaşık 500 telefonun listede olduğu belirtilirken; Cemal Kaşıkçı cinayeti sonrası ona yakın isimlerin de casus yazılımla takibe alındığı iddia ediliyor.
Guardian, The Washington Post, CNN ve Le Monde’un da aralarında olduğu 16 medya kuruluşu tarafından yürütülen araştırma, NSO’nun korsan yazılımı Pegasus’un “yaygın ve sürekli kötüye kullanıldığını gösteriyor.”
NSO müşterileri olduğuna inanılan en az 10 devlet olduğu açıklandı. Onlar, Azerbaycan, Bahreyn, Kazakistan, Meksika, Fas, Ruanda, Suudi Arabistan, Macaristan, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)
Listedeki isimler açıklanacak
Araştırmayı yürüten medya şirketleri, önümüzdeki günlerde listede yer alan kişilerin kimliklerini açıklayacağını duyurdu. Liste, yüzlerce şirket yöneticisi, din adamı, akademisyen, STK çalışanı, sendika yetkilileri ve kabine bakanları, cumhurbaşkanları ve başbakanlar dahil hükümet yetkililerini içeriyor.
Paris merkezli, kâr amacı gütmeyen bir medya kuruluşu olan Forbidden Stories ve Uluslararası Af Örgütü, Pegasus projesinin bir parçası olarak sızdırılan listeye erişim sağladı ve medya ortaklarıyla erişimi paylaştı.
Pegasus aracılığıyla cep telefonu mesajları, fotoğraflar, e-postalar, arama kaydetmesi ve mikrofona gizlice ulaşılıyor.
Listede 180’den fazla gazeteci var
Aralarında Financial Times, CNN, New York Times, France 24, The Economist, Reuters, Associated Press ve The Economist’teki muhabirler, editörler ve yöneticiler de dahil olmak üzere 180’den fazla gazetecinin listede olduğu kaydedildi.
NSO, iddiaları reddetti
NSO, avukatları aracılığıyla yaptığı açıklamalarda, müvekkillerinin faaliyetleri hakkında yapılan “yanlış iddiaları” reddetti, ancak “tüm güvenilir kötüye kullanım iddialarını araştırmaya ve uygun önlemleri almaya devam edeceğini” kaydetti.
Şirket, adı belirtilmeyen 40 ülkede yalnızca askeriye, kolluk kuvvetleri ve istihbarat teşkilatlarına satış yapıyor ve casus araçlarını kullanmalarına izin vermeden önce müşterilerinin insan hakları kayıtlarını titizlikle incelediğini söylüyor.
Uluslararası Af Örgütü, Toronto Üniversitesi’nde Pegasus’u inceleme konusunda uzmanlaşmış bir araştırma grubu olan Citizen Lab ile dört iPhone’daki incelemenin ayrıntısını paylaştı ve bunların Pegasus’un izini taşıdığını kaydetti.
Türkiye’den yaklaşık 500 kişi listede
Araştırmaya göre NSO’nun en fazla veri talep eden ülke Meksika. Bu ülkede çok sayıda resmi kurumun 15 binden fazla numaraya ulaştığı beliritiliyor. Bu rakam Fas’ta ve Birleşik Arap Emirliklerinde 10 bin.
Ruanda, Fas, Hindistan ve Macaristan, Pegasus’u listede adı geçen kişilerin telefonlarını hacklemek için kullandıklarını yalanladı. Azerbaycan, Bahreyn, Kazakistan, Suudi Arabistan, Meksika, BAE ve Dubai hükümetleri yorum davetlerine yanıt vermedi.
Dünya genelinde dört kıtadan en az 45 ülkeden NSO’ya telefon numarası takibi talep edildi. Bu sistemle Türkiye’den yaklaşık 500 civarında telefonun izlendiği belirtiliyor.
“Kaşıkçı cinayeti savcısı da listede”
Sızan veriler ve adli analizler ayrıca NSO’nun casus aracının Suudi Arabistan ve yakın müttefiki BAE tarafından, Cemal Kaşıkçı’nın ölümünden sonraki aylarda yakın ortaklarının telefonlarını hedef almak için kullanıldığını gösteriyor. Veri sızıntısına göre, Kaşıkçı’nın ölümünü araştıran Türk savcı da hedef olmaya adaydı.
Washington Post gazetesine göre, Uluslararası Af Örgütü Güvenlik Laboratuvarı tarafından yapılan adli analize göre, Kaşıkçı’ya yakın iki kadın Pegasus casus yazılımı tarafından hedef alındı. Gazetenin haberine göre, Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz’in telefonuna, Ekim 2018’de İstanbul’daki Suudi konsolosluğunda öldürülmesinden günler sonra kötü amaçlı yazılım bulaştı.
(Euronews Türkçe)