Uluslararası Basın Enstitüsü tarafından yapılan açıklamada “Yasa, basın özgürlüğüne büyük bir tehdit oluşturmanın yanı sıra dijital sansüre de imkan veriyor” ifadeleri kullanıldı.
Küresel bir basın özgürlüğü ağı olan Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Türkiye’nin Twitter, Periscope ve Pinterest’e verdiği reklam yasaklarının ardından sosyal medya yasasının geri çekilmesi talebini yineledi.
IPI, geçtiğimiz Ekim ayında yasalaşan yeni sosyal medya yasası uyarınca platformların karşı karşıya kaldığı durumdan büyük bir endişe duyduğunu açıkladı.
IPI Türkiye Program Koordinatörü Renan Akyavaş konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Sosyal medya platformları Türkiye’deki bağımsız gazetecilik ve muhalif sesler için kalan son özgür alanlardan biri” dedi.
Akyavaş, “Bu yasa ve öngörülen cezalar, ana akım medyadan uzaklaştırılan gazeteciler de dahil olmak üzere tüm eleştirel seslerin içerik kaldırma veya otosansür yoluyla sosyal medyadan kaybolmasına neden olacaktır. Türkiye, bu yasayı ve onun kapsamında sosyal medya şirketlerine verilen tüm cezaları geri çekmelidir. Bu yasa, dijital sansürün ciddi ölçüde genişlemesi anlamına geliyor. Bu durum da, gazeteciler ve kamusal tartışma için adeta son bir kale olan bu ortak alanı tehdit ediyor” diye konuştu.
IPI, daha önce sosyal medya yasasının Türkiye’deki ifade ve basın özgürlüğüne olan yansımaları konusunda defalarca uyarılarda bulunmuş ve yetkilileri düzenlemeyi geri çekmeye çağırmıştı.
Sosyal medya yasası
Meclis'te 29 Temmuz'da kabul edilerek kanunlaşan "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Yasa"yla birlikte günlük bir milyondan fazla kullanıcısı olan sosyal medya platformlarına bazı yükümlülükler ve şartlar getirildi.
Yasa, sosyal medya platformlarının Türkiye’ye temsilci atamasını, kullanıcı bilgilerini Türkiye’de saklamasını ve içerik kaldırma taleplerini belli bir süre zarfında uygulamasını zorunlu kılıyor.
Bu yükümlülükleri yerine getirmeyenler için ise yüklü miktarda para cezalarının yanı sıra reklam yasakları ve kademeli bant genişliğinin düşürülmesi öngörülüyor.
Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra YouTube, Instagram ve TikTok gibi sosyal medya platformları farklı zamanlarda yerel temsilci atama kararı aldı. Kasım ve Aralık aylarında iki kere para cezası uygulandıktan sonra son olarak Facebook da 18 Ocak’ta yerel bir temsilci atayacağını duyurdu.
Ancak yasaya karşı Twitter ve diğer platformlar bir adım atmadı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Twitter, Periscope ve Pinterest’e uygulanacak olan reklam yasaklarına ilişkin Resmi Gazete’nin 19 Ocak’taki sayısında bir karar yayımlandı.
Karara göre, Türkiye’deki tüzel kişiler ve şirketler bu platformlarda reklam veremeyecek. Platformlar, temsilci atama zorunluluğuna uymamaya devam ederlerse, Nisan’da yüzde 50’ye ve Mayıs’ta yüzde 90’a varan bant genişliği düşürme cezaları ile karşı karşıya kalacak.