Ermeni tiyatro topluluğu, “hangardz”, dünya prömiyeri Sırbistan’daki Synergy World Theater Festival’de yapılan ilk oyunu ‘Mer Çunetsadzı İrarmov Kıdnenk’in (Bizde Olmayanı Birbirimizde Bulalım) Türkiye prömiyerini 9 Şubat Pazar günü Moda Sahnesi’nde yapacak.
SiyasiHaber
“Ben de biliyorum, ışığın yanındadır hep karanlık;
işte bu yüzden çoğu kez hüzünlü de olsam,
gülümsemeye çalışırım.”
“hangardz”, Heranuş Arşagyan’ın ölümünden yıllar sonra, şairin dokunaklı dizelerinden derlediği oyunla, Sırbistan’ın Novi Sad kentinde düzenlenen Synergy World Theatre Festival’de gerçekleştirdiği dünya prömiyerinin ardından, Arşagyan’ın yaşadığı şehir İstanbul’da, Türkiye prömiyerine hazırlanıyor. Oyun 9 Şubat Pazar günü Moda Sahnesi’nde… Ermenice sahnelenecek oyun da Türkçe üst yazı yer alacak.
Topluluk, Mer Çunetsadzı İrarmov Kıdnenk metnini, 1905 yılında henüz 17 yaşındayken verem hastalığı nedeniyle yaşamını yitiren İstanbul’lu Ermeni kadın şair Heranuş Arşagyan’ın; son yıllarda UNESCO’nun yok olmaya yüz tutmuş diller listesine dahil olan Batı Ermenicesi ile hastalığı boyunca biriktirdiği dizelerini ve “sahip olamadıklarını birlikte aradığı” Hrant’a teselli bulmak için seslendiği satırlarını derleyerek oluşturdu.
Heranuş'un çok genç yaştaki ölümünden 5 yıl sonra mektup arkadaşı ve akrabası Hrant Nazaryants tarafından yayımlanarak, “unutulmuşluğun kucağından” kurtarılan bu satırları, şairin yaşamından hareketle sahneleyen “hangardz”, zamana emanet edilen bu yarım kalan hikayeyi seyirciyle tamamlamayı amaçlıyor.
Aynı zamanda Ermenice alternatif müzik topluluğu “Vomank”ın solisti olan, ekip üyesi Lara Narin bu keşfi şöyle özetliyor:
“Vomank’ın 2017’de yayınladığı Panalik albümü için yaptığımız ön araştırmalar bizi Ermeni şairlerin dünyasına sürükledi. Bu arayış Ermenice edebiyat tarihçisi ve Aras Yayıncılık editörlerinden Sevan Değirmenciyan’ın isabetli sezgileriyle derinleşerek, Heranuş Arşagyan’ın hâlâ etkisini koruyan yalın kelimeleri ve kırılgan tabiatıyla buluşmamızı sağladı.
Böylece şairin Hin Yerazner (Eski Rüyalar) şiirini besteleyerek albüme kazandırmakla kalmayıp, “hangardz”ın ilk projesi için de ilham almış olduk.
Oyunun yönetmenliğini de üstlenen oyuncu Yeğya Akgün, çıkış noktalarını şöyle aktarıyor:
“Yıllara dayanan dostluğumuz ve sahip olduğumuz tiyatro altyapısıyla İstanbul Ermeni tiyatrosuna yeni bir soluk getirme hedefimiz; Lara’nın heybesinde doğru zamanı bekleyen bu satırlarla birlikte, festival deneyimini de kapsayan uzun soluklu bir yolculuğa dönüştü
Kalp sözünün duyulup duyulmayacağını bilmeksizin, satırlar biriktirdiğini görüyoruz Heranuş’un, o kara göğsünde… Tükenmekte olan meçhul zamanı, bir lanet miydi yoksa bir lütuf mu…? Bu soruyu cevaplamak üzere İstanbul seyircisiyle buluşacak olmanın mutluluğu içindeyiz.
Heranuş Arşagyan:
28 Temmuz 1887’de Beşiktaş’ta doğdu. Ermeni entelektüel yaşamının önemli simalarından Hagop Arşag’ın kızıdır. Babasını 3 yaşındayken kaybeden Arşagyan’ın, küçük yaştan itibaren ebediyata ve şiire olan ilgisi, kolaylıkla fark ediliyordu. Gözlem ve tasvir yeteneği, duygusal yapısının bir yansıması olarak şairin dizelerinde ortaya çıkmaktadır.
15 yaşında yakalandığı verem hastalığı nedeniyle Yedikule’deki çiftlik evine çekilmiş ve günümüzde de etkisini yitirmeyen şiirlerini bu hassas dönemde yazmıştır. Vefatının ardından ebedi istirahatgahı olan Şişli Ermeni Mezarlığı’na defnedilmiştir.
“hangardz” (aniden):
Yaşamda onları buluşturan ortak paydayı sahneye de taşımak isteyen beş arkadaş: Garine Maral Çizmeciyan, Jaklin Çatal, Lara Narin, Tara Demircioğlu ve Yeğya Akgün tarafından 2015 yılında İstanbul’da kuruldu.
Ekip üyelerinin, İstanbul Ermeni Tiyatrosunun ayrılmaz bir parçası olan, geleneksel usta-çırak ilişkisiyle başlayan tiyatro yolculukları, Türkiye’nin çeşitli okullarındaki akademik eğitimlerle devam etti.
“hangardz” İstanbul’daki köklü Ermeni kültür-sanat hayatı hakkında farkındanlık oluşturmayı ve dünyanın pek çok ülkesinde kültürlerarası dayanışmayla Ermenice, Türkçe ve İngilizce performanslar üretmeyi hedeflemektedir.