Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi(AKPM), Türkiye’yi siyasi denetime alma kararı verdi. Karar, 45’e karşı 113 oyla kabul edildi, 12 parlamenterse çekimser kaldı. Kararla birlikte Türkiye, denetim sürecinden çıkartılıp yeniden alınan ilk Avrupa ülkesi oldu.
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Strasbourg’da, demokratik kurumların Avrupa standartlarında işlememesini gerekçe göstererek Türkiye’nin 2004 öncesi olduğu gibi yeniden siyasi ve hukuksal planda denetime alınması yönünde karar verdi.
Bu amaçla hazırlanan “Türkiye’de Demokratik Kurumların İşleyişi” başlıklı rapor ve beraberindeki karar tasarısında, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası ilan edilen OHAL altında alınan önlemler nedeniyle demokratik kurumların işleyişinin “ciddi anlamda” bozulduğu belirtilmişti.
AKPM Türkiye raportörleri Marianne Mikko (Estonya) ve Ingebjorg Godskesen (Norveç) imzalı belgede, Türk hükümetinin OHAL altında Türk Anayasası ve uluslararası hukuk kurallarının ötesine geçerek “orantısız” önlemler aldığı ifade edilmişti. Örnek olarak Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) ile on binlerce devlet memurunun işine son verilmesi gösterilmişti.
İfade ve medya özgürlüğü ile yargının bağımsızlığı konularına özel vurgu yapılan karar tasarısında, gazetecilerin tutuklanması ve muhalif gazetecilere yönelik baskının “demokratik bir toplumda kabul edilemez” olduğu not edildi. 154 parlamenterin dokunulmazlığının kaldırılmasıyla Türkiye'de meclisin işleyişinin "baltalandığı”, bu kapsamda çok sayıda milletvekili tutuklu HDP'nin 16 Nisan referandumu için kampanya yürütemediği, bunun da “demokratik tartışmayı kısıtladığı” vurgulandı.
16 Nisan referandumu
Karar tasarısında 16 Nisan referandumu konusundaki “kaygılar” da dile getirilmekte. Anayasa değişikliğinin gerçekleşmesi halinde, özellikle “kuvvetler ayrılığı” ve “yargının bağımsızlığı” konularında soru işaretleri doğacağı mesajı veriliyor. Tüm bu gerekçeler temelinde Türkiye'nin Avrupa Konseyi üyeliğinden kaynaklanan yükümlülükleri yerine getiren ülke olmaktan çıktığını belirtilip "denetim sürecine” alınması istenmişti.
Hangi ülkeler siyasi denetim sürecinde?
Siyasi denetim sürecine tâbi bulunan diğer ülkeler, Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bosna Hersek, Gürcistan, Moldova, Rusya Federasyonu, Sırbistan ve Ukrayna.