Almanya Başbakanı Angela Merkel Türkiye’ye ziyarette bulundu. Meclis’in bombalanan kısmını gezen Merkel HDP’li İdris Baluken ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile görüştü.
Merkel'in kendi ülkesinde yükselen eleştiriler ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun "Gelmesinin nedeni yine Tayyip Erdoğan’ı desteklemektir" eleştirisi üzerine ilk defa muhalefet ile görüşeceği belirtilmişti.
Merkel Başbakan Yıldırım ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ayrı ayrı ortak basın toplantıları düzenledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşme
Liderler 'terörle mücadele, mülteciler ve ekonomik işbirliğinin' ele alındığını söyledi ancak 'İslamist terör' ifadesi konusundaki fikir ayrılığı da toplantıya yansıdı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan 'terörle mücadelenin tek ülkenin halledebileceği bir şey olmadığını' söylerken, Merkel de "Her türlü terörle mücadelede yakın bir işbirliği içinde olmamız gerektiğini konuştuk. PKK da buna dahil" dedi.
Merkel, konuşmasının başında, çok yoğun görüşmeler yaptıklarını, darbe teşebbüsünde bulunduğu iddia edilen ve Almanya'dan sığınma talebinde bulunan, Türkiye'nin ise iadesini istediği askerlerle ilgili, "darbe teşebbüsünün cezalandırılması gerektiği ama aynı zamanda suçun bireysel olarak tespit edilmesinin de gerektiğini" ifade etti.
"İslamcı terör" vurgusu
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı basın toplantısında "İslamcı terör" ifadesini kullanan Merkel'e Erdoğan tepki göstererek, "İslam ile terör yan yana gelmez" dedi.
Merkel ise "İslam ile islamist arasında fark var" ifadesini kullandı.
Basın özgürlüğüyle ilgili kaygılar
Merkel bunun yanı sıra, toplantıda Türkiye'deki Alman gazetecilerin akreditasyonlarıyla ilgili endişelerini dile getirdiğini söyledi ve genel anlamda basın özgürlüğü ile kaygılarını dile getirdiğini belirtti.
Türkiye ve Alman basınından birer soru alan iki lidere, Alman gazeteci Türkiye'deki muhalefetin referandum ile ilgili kaygılarını hatırlatarak Merkel'in görüşlerini sordu.
Merkel, buna verdiği yanıtta, "Bu kadar derin bir siyasi dönüşüm sürecinde güçler ayrılığının, toplumun çeşitliliğini teminat altına almak için çabaların sarf edilmesini söyledim. AGİT temsilcilerinin bulunmasının iyi olacağını söyledim. Türk halkının Temmuz ayında savunduğu şeylerin savunulmaya devam edilmesi gerektiğini söyledim" dedi.
"Kuvvetler ayrılığı ve özgürlükler önemli"
Merkel 'özgürlükler' vurgusu yaptı:
Uluslararası konular hakkında konuştuk. Darbe teşebbüsünden sonraki ilk ziyaretim. Terörle mücadele çok önemli. Darbe teşebbüsünde Türk halkının demokrasi için kendini nasıl ortaya koyduğunu gördük. Bu önemli süreçte, ifade özgürlüğüne saygının çok önemli olduğuna dikkat çektim. Alman gazetecilerin akreditasyonunun önemini belirttim. Basın özgürlüğünün önemine işaret ettim. Bu konularda endişemiz olduğunu ifade ettim.
TBMM’yi gezerken de 15 Temmuz'da bombalanan kısımdaki tahribatı görme fırsatı yakaladığını ifade eden Merkel “Bundan sonraki atılacak siyasi adımlarda ifade ve basın özgürlüğünün, kuvvetler ayrılığının ne kadar önemli olduğunun dikkate alınmasını istiyoruz” diye konuştu.
Başbakan Yıldırım'la görüşme
Yıldırım, Türkiye-Almanya ilişkilerinin, Merkel'in Türkiye'yi ziyaretiyle daha da önemli hale geldiğini belirtti.
Yıldırım, muhalefetin, "Almanya Başbakanı Merkel'in ziyaretinin anayasa değişikliğinin oylanacağı referandum öncesinde destek olarak kullanılacağı" iddialarına yönelik soruya, "Muhalefet endişelenmesin, Sayın Merkel'in seçimi var, benim orada oy hakkım yok. Bizim referandum var, Sayın Merkel'in burada oy hakkı yok. Türkiye'de Türk vatandaşları, Almanya'da Alman seçmenler bu işe karar verecek" şeklinde yanıt verdi.
Yıldırım: Avrupa’nın güvenliği Türkiye’den geçiyor
Başbakan Yıldırım Gülen yapılanması ile mücadelede “Almanya’nın çok daha fazla desteğine ihtiyacımız var” dedi. Avrupa’da faaliyetlerini sürdüren örgütün bir gün Avrupa için bir tehdide dönüşebileceğini söyleyen Yıldırım “O nedenle terörle mücadelede işbirliği çok önemli” diye konuştu. Yıldırım, Suriye ve Irak’taki IŞİD ile mücadelede Almanya’nın istihbarat katkısı ve hava desteği için teşekkür etti.
Başbakan Yıldırım, "Terör sadece Almanya'nın, Türkiye'nin meselesi değil. Dünyanın başının belasıdır. Amerika için de çok büyük tehdittir. El-Kaide'den en büyük bedel ödeyen Amerika'dır. Dolayısıyla DEAŞ başta olmak üzere bütün terör örgütlerini bölgeden temizlemek hepimizin ortak sorumluluğudur diye düşünüyorum." diye konuştu.
Avrupa’nın güvenliğinin Türkiye’den geçtiğini kaydeden Yıldırım, 3 milyon mülteciye ev sahipliği yapan Türkiye’nin Avrupa için “Bir anlamda göçmen krizi ve terör tehdidi bakımından önleyici ülke konumunda” olduğunu kaydetti. Yıldırım “Bunun AB tarafından da takdir edileceğini düşünüyorum” dedi.
Başbakan Yıldırım görüşmede ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi ve Kıbrıs’ta çözümün sağlanması gibi konuların da ele alındığı kaydetti.
"İslamcı terör" yinelemesi
Yıldırım'la yaptığı toplantıda da 'terörle mücadeleden' bahsederken tekrar "islamcı terör" ifadesini kullanan Merkel, Erdoğan'ın uyarısını hatırlatarak "Sayın Cumhurbaşkanı'na da söyledim. Burada müslümanlara karşı şüphecilik değil. Bu insanlar insan hayatını yok etti. Demokrasiyi ortadan kaldırmak istiyorlar. Bu mücadelede birlikteyiz" şeklinde konuştu.
Muhalefetle görüşme
Merkel, Erdoğan ve Yıldırım'la görüşmelerinin ardından Almanya Büyükelçilik Rezidansı’nda CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bir araya geldi.
HDP de Merkel'le parti heyetiynin bir görüşme yapacağını bildirdi.
HDP Basın Bürosu'ndan yapılan açıklamada, görüşmenin içeriği hakkında bilgi verilmezken, kulislerde, Merkel'in yaklaşık 3 ay tutuklu kaldıktan sonra hafta başında tahliye edilen HDP Bingöl Milletvekili İdris Baluken’le de özel bir görüşme gerçekleştireceği bildirilmişti.
Merkel, HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar ve Baluken'le görüştü.